Παλαιό Φάληρο: Σαν σήμερα πέθανε η 17χρονη ηρωίδα Ήβη Αθανασιάδου – Ιστορικές μαρτυρίες για τη δολοφονία της




Σαν σήμερα στις 16 Οκτωβρίου του 1944 πέθανε η 17χρονη ηρωίδα Ήβη Αθανασιάδου που είχε πυροβοληθεί εν ψυχρώ, στο Παλαιό Φάληρο, από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής την ημέρα της αποχώρησής τους (12 Οκτωβρίου) από την Αθήνα.

Ο Δημήτρης Κακίτσης μέσα από τη σπουδαία σελίδα του Παλαιό Φάληρο Καλαμάκι Αναμνήσεις, παρουσιάζει την αληθινή ιστορία της σύντομης ζωής της.

Οι μαρτυρίες είναι από κατοίκους του Παλαιού Φαλήρου που ήταν παρόντες στη δολοφονία.

Οι φωτογραφίες είναι της Ελένης Μιχαήλου ανιψιάς της Ήβης και κόρης της Άννας Αθανασιάδου, από την έκθεση στο 1ο Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου.



Κωνσταντινούπολη 1922.

Ο Θρασύβουλος και η Έλενα Αθανασιάδη το γένος Καλφόπουλου γεννηθήκαν στην Κωνσταντινούπολη από πλούσιους γονείς.

Τον Σεπτέμβριο του 1922 με την μεγάλη συμφορά και την ολοκληρωτική καταστροφή ξεριζώθηκαν.

Κυνηγημένοι και ταλαιπωρημένοι εγκαταστάθηκαν στο Νέο Φάληρο προσωρινά στην οικία Βαρζάκα μέχρι το 1926 που θα τελείωνε το σπίτι που έκτιζαν στην οδό Αμφιτρίτης 35 και Ευτέρπης στο Παλαιό Φάληρο. Ο Θρασύβουλος ήταν αδελφός του Παύλου Γ. Αθανασιάδη ευεργέτη του Δήμου.

Ο Θρασύβουλος η Έλενα Αθανασιάδη και τα δίδυμα Ήβη και Άννα το 1926
Η οικία Αθανασιάδη, Αμφιτρίτης 35 και Ευτέρπης στο Παλαιό Φάληρο 1930

Την 1η Ιουνίου του 1926 μεγάλωσε η οικογένεια γεννήθηκαν δυο πανέμορφα δίδυμα κοριτσάκια που τα ονόμασαν Ήβη και Άννα.

Τα διδυμάκια μεγάλωσαν ονειρεμένα παιδικά χρόνια μέσα στην ξενοιασιά και όλες τις απαραίτητες ανέσεις που απλόχερα τους πρόσφεραν οι πλούσιοι γονείς τους.

Τα δίδυμα Ήβη και Άννα το 1931

Από περιγραφή της πιο στενής τους φίλη την Κική Γαβαλά μάθαμε ότι:

Από πολύ μικρά ήταν κοινωνικά δημιουργικά αγαπούσαν την τέχνη και τα γράμματα, όπως τα συχνά ταξίδια και τις εκδρομές που τακτικά επιχειρούσαν οι γονείς τους.

Τα πρώτα μαθητικά χρόνια ξεκίνησαν στο Δημοτικό στην σχολή Χατζηκωσταντίνου επί της οδού Τερψιχόρης, και μετά στο μοναδικό Γυμνάσιο που υπήρχε τότε στην περιοχή μας το σημερινό 1ο Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου.

Στην Στ’ τάξη Άννα και Ήβη στα εκπαιδευτήρια Χαντζηκωνσταντίνου το 1938
Εκδρομή στον Μαραθώνα το 1939, Ριτα Ξανθοπούλου, Ήβη, Θρασύβουλος, Αγγελική Ξανθοπούλου και Άννα
Στην οικία Αθανασιάδη Ήβη και Άννα το 1940
Η Ήβη στην οικία Ξανθοπούλου πίσω της η οικία Βοραζάνη Τερψιχόρης 16 το 1941

Η Ήβη ήταν μια άριστη μαθήτρια κοινωνική, φιλική, ευγενική, καταδεκτική, χαμογελαστή και με πάντα με έναν καλό λόγο για όλους ιδίως για τις φίλες και συμμαθήτριες της.

Ήβη Αθανασιάδου, Πόλα Γλυπτη Ελένη Καστοριάδου, Άννα και πίσω τους η οδός Ευτέρπης το 1943
Στο Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου στη μέση 1943-1944

Στα χρόνια της κατοχής οι κατεστραμμένες υποδομές και τα οδικά δίκτυα απέκλειαν την Αθήνα και τα περίχωρα της από τις παραγωγικές περιοχές της χώρας και η πείνα και η εξαθλίωση δεν άργησε να φτάσει και στην γειτονιά μας.

Η Ήβη με την τσάντα της στο γρασίδι 1943-1944

Οι Γερμανοί αμέσως επίταξαν σχεδόν όλες τις όμορφες βίλες σπίτια και ξενοδοχεία του Παλ. Φαλήρου.

Το αίμα ενός δεκαεπτάχρονου κοριτσιού της Ήβης όπως και των πιο πολλών παιδιών της ηλικίας της έβραζε και δεν μπορούσε να ανεχτεί όσα συνέβαιναν και να μένει αμέτοχη.

Αρχικά εντάχτηκε στον προσκοπισμό και μετά μεταπήδησε και οργανώθηκε στην Εθνική Δράση μαζί με πολλές φίλες της. Αρχηγός της τοπικής οργάνωσης ήταν ο Νώντας Λύρας σύζυγος αργότερα της καλύτερης της φίλης Κικής Γαβαλά.

Τα τρόφιμα λίγα και όσα μοίραζε με το δελτίο ο Διεθνής Ερυθρός Σταυρός δεν έφταναν να ξεπεινάσουν τους φτωχούς.

Η δράση τους με κίνδυνο την ζωή τους εκτός από τα συνθήματα ήταν να βρίσκουν τρόφιμα και ότι άλλο χρήσιμο μπορούσαν από τις αποθήκες των Γερμανών και των μαυραγοριτών που ήταν πολλοί και να τα μοιράσουν σε όσους είχαν ανάγκη στην γειτονιά μας.

Οδός Αιόλου 6 λίγο πιο πάνω λίγο ποιο πριν από το σημείο της δολοφονίας της Ήβης 12 Οκτωβρίου 1944
Έξω από τον Παχό η Ελένη Καστοριάδη λίγο μετα την δολοφονία

Και φτάνουμε στις 12 Οκτωβρίου του 1944 ημέρα Πέμπτη.

Ημέρα της Απελευθέρωσης, στην μάντρα της οικίας του πρώτου δήμαρχου του Παλαιού Φαλήρου του Κ. Τουφεξή διακρίνεται το σύνθημα: «ΗΡΘΑΝ ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ, Ε Δ».

Ένα από τα συνθήματα που έγραφε μια ομάδα παιδιών της Εθνικής Δράσης.

Λίγο πιο κάτω στην γωνία με την Ποσειδώνος έξω από το Ζαχαροπλαστείο του Παχού και του εστιατόριου REX των αδελφών Βαγγέλη & Παναγιώτη Μουρίκη.

Ήταν το σημείο γύρω στις 11 με 11,30 που η ομάδα έγραψε το σύνθημα «WELLCOME OUR ALLIES» σύνθημα που δεν άρεσε στον Αυστριακό αξιωματικό γιατρό GohfriedKeller που ερχόταν στο περίπτερο για τσιγάρα από το επιταγμένο σπίτι του Κατωπόδη Αγίου Αλέξανδρου και Τρίτωνος όπου έμενε.

Στην διαδρομή έκανε σκόνη μια Αγγλική σημαία που είδε στην οδό Αλκυόνης αλλά μόλις έφτασε και είδε το σύνθημα «WELLCOME OUR ALLIES» άρχισε να πυροβολεί με τις λίγες σφαίρες που του είχαν μείνει την ομάδα των παιδιών που ορισμένα από αυτά ήταν η Κική Γαβαλά, η Ήβη Αθανασιάδου, η Έλλη Εγγονοπούλου, η Φωτεινή Παπούλια, η Βούλα Παναγιωτοπούλου, η Κική Αντωνέα, η Βέρα Ζαβιτσιάνου, η Αθηνά Φεσοπούλου Παπαγιάννη, η Δρακοπούλου και δυο κοπέλες από την Αρμενία.

Μια σφαίρα βρήκε στην κοιλία την Ήβη Αθανασιάδου που έπεσε κάτω, αμέσως έτρεξε ένας σερβιτόρος από του Παχού ο Βαγγέλης Γκίνης παρών και μάρτυρας σε ότι διαδραματίστηκε.

Την πήρε αγκαλιά και μαζί με άλλους περαστικούς την πήγαν στο γειτονικό φαρμακείο για να της δώσουν κάποια πρώτη βοήθεια αλλά δεν υπήρχε ίχνος από φάρμακα αμέσως την πήγαν στο ποιο κοντινό σπίτι του Παπούλια και κανόνισαν να την πάνε στον Ευαγγελισμό.

Μετά από εγχείριση η κατάσταση της χειρότερε άντεξε τέσσερις ημέρες και στις 16 Οκτωβρίου άφησε την τελευταία της πνοή στα χέρια συγγενών και φίλων.

Ο δε δολοφόνος έφυγε ανενόχλητος.

Η οδός Ευτέρπης σε λίγα χρόνια μετά θα μετονομαστεί και θα πάρει το όνομα της « οδός Ήβης Αθανασιάδου ».

16 Οκτωβρίου 1944 από την κηδεία της Ήβης
16 Οκτωβρίου 1944 από την κηδεία της Ήβης
16 Οκτωβρίου 1944 από την κηδεία της Ήβης
Μετονομασία της οδού Ευτέρπης σε «οδός Ήβης Αθανασιάδου»
Η κούκλα και μερικά παιχνίδια της Ήβης
Το μνημείο που έχει κατασκευαστεί προς τιμή της Ήβης στην κεντρική Πλατεία του Φλοίσβου

Και το 1ο Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου που η ιστορία του ξεκίνησε μαζί με την γέννηση της Ήβης την ίδια χρόνια το 1926 τιμητικά θα πάρει το όνομα της «1ο Γυμνάσιο Παλαιού Φαλήρου Ήβης Αθανασιάδου ».

Ιστορικό Άρθρο – Τεκμηρίωση από Δημήτρη Κακίτση.

Ψηφιακή μεγέθυνση & Ιστορική επιμέλεια – Δημήτρης Κακίτσης.

© Allrightsreserved: Παλαιό Φάληρο Καλαμάκι Αναμνήσεις.

Διαβάστε Επίσης

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται.