«Pictor classicus sum»: Ο Μάνος Στεφανίδης για τη νέα εικαστική έκθεση της Δημοτικής Πινακοθήκης Αλίμου
«PICTOR CLASSICUS SUM»: ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΝΕΑΣ ΕΙΚΑΣΤΙΚΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Με τίτλο «PICTOR CLASSICUS SUM – Νεοελληνική ζωγραφική και κλασσική παράδοση» εγκαινιάζεται στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αλίμου (Λεωφ. Ιωνίας 96) η νέα εικαστική έκθεση της Δημοτικής Πινακοθήκης Αλίμου. Με μότο τη φράση του Τζόρτζιο ντε Κίρικο «Pictor classicus sum (Είμαι κλασικός ζωγράφος)», υπογραμμίζεται μέσα από τα έργα της εικαστικής αυτής έκθεσης η σταθερή συμβολή του κλασικού στην εξέλιξη της Νεοελληνικής Τέχνης. Παρουσιάζονται έργα Ελλήνων ζωγράφων από τον 19ο αιώνα μέχρι και σήμερα (Γύζης, Αλταμούρας, Παρθένης, Μπουζιάνης, Βασιλείου, Διαμαντόπουλος, Μόραλης κ.ά.).
Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 1η Μαρτίου 2024 στις 19:30. Επιμελητής της Έκθεσης ο Μάνος Στεφανίδης, Ιστορικός Τέχνης και Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ
Λειτουργία έκθεσης:
Δευτέρα έως Παρασκευή : 10:00 π.μ. – 20:30
Σάββατο & Κυριακή : 10:00 π.μ. – 14:00 & 18:00 – 20:30
Η εκδήλωση θα μεταδοθεί ζωντανά μέσω live streaming https://www.facebook.com/DimotikoSimvoulioAlimou
Κείμενο του Ομότιμου καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης Μάνου Στεφανίδη για την έκθεση
Σε όλη την ιστορία της τέχνης παρακολουθούμε σταθερά την διελκυστίνδα ανάμεσα στο λεγόμενο”κλασικό” ύφος και το “αντικλασικό”. Όπου κλασικό ονομάζουμε εκείνη την έκφραση της πληρότητας και του ήρεμου μεγαλείου, του ιδανικού κάλλους χωρίς προϋποθέσεις. Πάντα όμως στον ανθρώπινο πολιτισμό το κλασικό και την εποχή της τελειότητας ακολουθεί η υπέρβαση και η ματαίωση του. Ακολουθεί η περίοδος της μετάβασης ή και της απώλειας. Ως γνωστόν οι κλασικές περίοδοι είναι ελάχισττες – κυρίως επειδή εκφράζουν την κορυφή του ανθρώπινου πνεύματος που είναι φυσικό να μην έχει διάρκεια όπως συνέβη στην Αθήνα του Περικλή και την Φλωρεντία των Μεδίκων – ενώ περισσότεροι είναι οι “κλασικισμοί” δηλαδή η μικρότερη ή η μεγαλύτερη μίμηση του κλασικού. Όπως ας πούμε συνέβη με τον νεοκλασικισμό του 18ου που αποτελούσε όμως απλά την ωχρή απομίμηση της κλασικής αρχαιότητας. Τέλος ως έσχατη εκδοχή του κλασικισμού θεωρώ την ακαδημαϊκή τέχνη, όπως αυτή εμφανίζεται από τον 17ο αι. ακόμη, δηλαδή την τυποποιημένη εφαρμογή του κλασικού ιδεώδους και την τυφλή εμπιστοσύνη στον κανόνα που μπορεί – υποτίθεται – να περιγράφει χωρίς αμφισβητήσεις το ωραίο.
Ο Τζόρτζιο ντε Κίρικο υπήρξε εκείνος ο μοναδικός καλλιτέχνης που ενώ τον αγκάλιασε η αβανγκάρντ των αρχών του 20ου αι. ο ίδιος παρέμενε βαθύτατα ρομαντικός ως το τέλος της ζωής του και καχύποπτος προς οτιδήποτε εξυπνακίστικο παρουσιαζόταν σαν δήθεν πρωτοποριακό. Περισσότερο από τους φωνασκούντες αγγέλους του μοντέρνου σεβόταν τον αυστηρό Άγγελο της Ιστορίας όπως τον περιέγραψε ο Μπένγιαμιν που κοιτούσε εναγώνια προς τα πίσω σαν τον Ορφέα στον Άδη. Συνειδητοποιώντας βαθιά πως το απόλυτα ωραίο είναι πάντα υπόθεση του παρελθόντος. Έτσι, ο ντε Κίρικο γρήγορα ακολούθησε ένα δρόμο απόλυτα προσωπικό, κατήγγειλε από νωρίς τους παλιότερους συντρόφους του ως τσαρλατάνους (sic) και δήλωσε με υπερηφάνεια όσο και απόγνωση Pictor classicus sum! (Είμαι ένας κλασικός ζωγράφος).
Η νεοελληνική τώρα τέχνη έχοντας μοιραία απολέσει ζωτικό χρόνο σε σχέση με την καλλιτεχνική εξέλιξη της υπόλοιπης Ευρώπης, υπήρξε από την πρώτη της κιόλας εμφάνιση, κλασική, δηλαδή ακαδημαϊκή. Η συστηματική όσο και συστημική μαθήτρια κάποιου κανόνα που δεν επιδέχονταν ανατροπές ή αμφισβητήσεις. Άρα με την έκθεση αυτή στην οποία πρωταγωνιστούν τόσο οι δάσκαλοι του 20ου αιώνα όσο και οι νεότεροι μαθητές τους, δείχνουμε συμβολικά την τεράστια σημασία της κλασικής παράδοσης στη ζωγραφική μας. Μία παράδοση που αποτελεί ένα είδος υπαρξιακής ταυτότητας αλλά και συγχρόνως το άλλοθι για την, όποια, έλλειψη πραγματικά τολμηρών ανατροπών. Βλέπετε, την επανάσταση στην τέχνη δεν την κάνει ποτέ η περιφέρεια αλλά μόνο τα πολυδύναμα, κοινωνικά και ιστορικά, κέντρα. Εκεί δηλαδή που υπάρχει και η οικονομική αλλά και η πολιτική ισχύς. Θυμηθείτε την Αθήνα του Περικλή αλλά και τη Φλωρεντία των Μεδίκων όπως και τη Ρώμη των Παπών κατά το 17ο αιώνα. Όσο για εμάς…
Ελάτε την Παρασκευή,1η Μαρτίου, 7:30 το βράδυ στην Πινακοθήκη Αλίμου για να το μάθετε!