Στέφανος Δάνδολος: Ο μεγάλος νικητής των Βραβείων Βιβλίου Public 2018

Γέννημα θρέμμα Γλυφαδιώτης ο Στέφανος Δάνδολος, πρωταθλητής Ελλάδας στο πόλο με την ομάδα της Γλυφάδας, δημοσιογράφος και συγγραφέας, με το 10ο μυθιστόρημά του «Ιστορία χωρίς όνομα» (εκδόσεις Ψυχογιός), ήταν ο μεγάλος νικητής των Βραβείων Βιβλίου Public 2018, που απονεμήθηκαν την Τρίτη 22 Μαΐου σε μια όμορφη βραδιά-γιορτή για το βιβλίο, στο θέατρο Παλλάς.

Ο συγγραφέας μάλιστα έφυγε με δυο βραβεία από την εκδήλωση, καθώς εκτός από τη διάκριση του στη «μεγάλη» κατηγορία, «Ελληνικό Μυθιστόρημα», το βιβλίο του κέρδισε και το «Ειδικό Βραβείο Βιβλιοπωλείων Public- Eνηλίκων».

Ο Στέφανος Δάνδολος μίλησε στο Reader.gr και στην Τζωρτζίνα Ντούτση  για τη διπλή του διάκριση και το βιβλίο που έφερε στα χέρια του τα δυο βραβεία.

Διπλή διάκριση φέτος για εσάς στα Βραβεία Βιβλίου Public 2018! Αναγνωστικό κοινό και πωλητές βιβλίου των καταστημάτων Public συμφώνησαν πως «Η ιστορία χωρίς όνομα» είναι το βιβλίο της χρονιάς! Θα ήθελα αρχικά να μας περιγράψετε τα συναισθήματά σας και τις δυο φορές που ακούσατε το όνομά σας;
Αρχικά σοκ, έκπληξη, και μετά συγκίνηση. Ιδιαίτερα τη δεύτερη φορά, καθώς ήξερα ότι κανείς δεν έχει φύγει με δύο βραβεία το ίδιο βράδυ. Όταν άνοιξε ο φάκελος ήμουν έτοιμος να χειροκροτήσω το νικητή. Και τότε άκουσα το όνομά μου.

Γιατί ήταν έκπληξη για εσάς η διάκριση αυτή; Στον ευχαριστήριο λόγο σας τη βραδιά της απονομής, αναφέρατε ότι περιμένατε μια πιθανή διάκριση στην κατηγορία «Ηρωίδα Έμπνευση».
Πίστευα ότι είχα αρκετές πιθανότητες στην κατηγορία «Ηρωίδα Έμπνευση» επειδή το κοινό έχει συγκινηθεί με την Πηνελόπη Δέλτα του βιβλίου μου. Οπότε υποψιαζόμουν ότι αν επρόκειτο να πάρω κάτι, θα ήταν αυτό και μετά θα απολάμβανα τους υπόλοιπους νικητές. Όταν ακούστηκε το όνομα του Κορτώ, θεώρησα ότι η βραδιά είχε τελειώσει για μένα. Γιατί υπήρχαν πολύ αξιόλογα βιβλία στην κατηγορία Ελληνικό Μυθιστόρημα, και ο ανταγωνισμός ήταν πολύ μεγάλος.

Είστε ένας διακεκριμένος συγγραφέας. Νιώθετε ακόμα μεγαλύτερη ευθύνη προς το κοινό μετά από κάθε βραβείο;
Εντάξει, πάντα προσπαθείς να κάνεις τη δουλειά σου όσο καλύτερα μπορείς. Και σίγουρα κάθε βραβείο παίζει το ρόλο του, όποιος και αν είναι αυτός. Βασικά όμως, αν είσαι τελειομανής όπως εγώ, το στιλ της δουλειάς δεν αλλάζει, παραμένει μαρτύριο για τις αντοχές σου. Αυτό που αλλάζει ίσως είναι οι απαιτήσεις του κοινού. Οπότε κάνεις αυτό που μπορείς με ό,τι έχεις. Αυτό είναι το ζητούμενο για μένα: να ξέρω ότι προσπάθησα να δώσω το εκατό τοις εκατό.

Για όσους δεν έχουν διαβάσει ακόμα το βιβλίο σας, θα ήθελα να μας πείτε δυο λόγια για τη συγκινητική αυτή «Ιστορία χωρίς όνομα» που μας αφηγείστε.
Πραγματεύεται δύο σημαδιακές στιγμές της ζωής της Πηνελόπης Δέλτα. Η πρώτη αφορά το τέλος της σχέσης της με τον Ίωνα Δραγούμη, τον Ιούνιο του 1908, τότε που η οικογένειά της την είχε στείλει σε ένα σανατόριο στα περίχωρα της Βιέννης με τη ρητή εντολή να τον διαγράψει από την μνήμη της και την καρδιά της. Η δεύτερη φωτίζει, με τη βοήθεια της μυθοπλασίας, τις τελευταίες στιγμές του βίου της, τον Απρίλιο του 1941, ενώ οι Γερμανοί έχουν εισβάλλει στην Ελλάδα και πλησιάζουν προς την Αθήνα.

Πού βασιστήκατε για να γράψετε το βιβλίο και πόσο καιρό σας πήρε η έρευνα και η συγγραφή;
Βασίστηκα σε πλήθος πηγών, αλλά κυρίως στα ίδια τα δημοσιευμένα ημερολόγιά της. Ειδικά η ιστορία του σανατορίου ακολουθεί κατά γράμμα το τι συνέβη τότε, ασχέτως αν υπάρχουν κάποιες μυθιστορηματικές πινελιές. Η έρευνα μού πήρε αρκετά χρόνια, από τότε που άρχισα να δουλεύω τη «Χορεύτρια του Διαβόλου», στις αρχές της δεκαετίας. Το γράψιμο κύλησε σχετικά γρήγορα. Όπως έχω ξαναπεί όμως, δεν είναι ένα αμιγώς ιστορικό πόνημα, όπως για παράδειγμα η «Κυρία με τα Μαύρα», το εξαιρετικό βιβλίο της Μίτσης Πικραμένου. Είναι μυθιστόρημα, και σαν μυθιστόρημα πρέπει να διαβαστεί.

Γιατί πιστεύετε ότι «αιχμαλώτισε» την καρδιά των αναγνωστών;
Νομίζω, επειδή ξεγυμνώνει την τραγωδία μιας γυναίκας που όλοι αγαπήσαμε. Βλέπεις τις πιο αδύναμες στιγμές της, τα λάθη της, τα φριχτά διλήμματα που επέτρεψε τότε στον εαυτό της. Βλέπεις ακόμα και τον πειρασμό να εγκαταλείψει τις κόρες και τον άντρα της για να ακολουθήσει τον έρωτα της ζωής της. Τα βλέπεις όλα. Μέσα από αυτή την οπτική, το «Ιστορία χωρίς όνομα» είναι ένα βιβλίο που υποσυνείδητα απονεχοποιεί τον αναγνώστη και από τις δικές του αδυναμίες. Γιατί πιθανότατα ο αναγνώστης σκέφτεται ότι αφού η Πηνελόπη Δέλτα έφτασε σε αυτό το σημείο, αφού η γυναίκα που ονομάστηκε Μητέρα-Αρετή κύλησε σε τέτοια σκοτάδια, τότε ο καθένας μας έχει δικαίωμα στο λάθος, στην αδυναμία, στο πάθος. Είναι ένα βιβλίο αυτο-θεραπείας, για να το θέσω πιο χιουμοριστικά.

Ένας άντρας συγγραφέας μπορεί να νιώσει και να αποδώσει την ψυχοσύνθεση, το δράμα, τον πόνο, τον έρωτα μιας γυναίκας ηρωίδας και στην προκειμένη περίπτωση ενός ιστορικού προσώπου, της Πηνελόπης Δέλτα; Τί -ενδεχομένως- σας δυσκόλεψε περισσότερο;
Ένας άντρας συγγραφέας μπορεί να αποδώσει τέλεια τη ψυχοσύνθεση μιας γυναίκας, πρώτον επειδή όλοι οι άντρες ζούμε με γυναίκες και δεύτερον επειδή τη βλέπει μέσα από τη δική του πολυπλοκότητα. Ως προς την Πηνελόπη Δέλτα, με βοήθησε το ότι κατάλαβα νωρίς τις αντιφάσεις του χαρακτήρα της, αυτή την βαθιά μελαγχολία που την στοίχειωνε από τη νεαρή της ηλικία, το γεγονός ότι πάλευε να ξορκίσει την καταπίεση του οικογενειακού της περιβάλλοντος, και φυσικά ένα στοιχείο μελοδραματισμού που την ωθούσε να τα ζει όλα με απίστευτη ένταση. Αυτό που με δυσκόλεψε ήταν ότι είχα να κάνω με μια αληθινή ιστορία και έπρεπε να την παρουσιάσω όσο πιο πειστικά γίνεται, γεγονός που με έκανε να πάω κόντρα στην πληθωρική φύση του μυθιστοριογράφου που χτίζει κάτι από το μηδέν. Ναι, ήταν η δική μου Πηνελόπη Δέλτα, αλλά όφειλε να είναι μια Πηνελόπη Δέλτα που μπορεί να την αναγνωρίσει ο αναγνώστης, όχι ένα κακέκτυπο της Μαντάμ Μποβαρί ή της Άννας Καρένινα ή της Μαργαρίτας Έργουιν από το «Όταν θα δεις τη θάλασσα». Αυτή ήταν η δυσκολία. Και επίσης το γεγονός ότι περιέγραφα την πτώση ενός προσώπου που θαυμάζω πολύ.

Ποιο είναι το επόμενο βιβλίο που περιμένουμε από εσάς και πόσα μπορούμε να αποκαλύψουμε για αυτό;
Ω, είναι πολύ νωρίς να μιλήσω γι’ αυτό. Έχω ξεκινήσει εδώ και μήνες να δουλεύω πάνω σε μια ιδέα που την βρίσκω πολύ ενδιαφέρουσα, και συνδυάζει όλα όσα με απασχολούν τα τελευταία χρόνια. Αλλά είμαι ακόμα σε πρώιμο στάδιο.

Λίγα λόγια για το συγγραφέα
Ο Στέφανος Δάνδολος γεννήθηκε το 1970. Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία το 1996. Για το σύνολο του έργου του τιμήθηκε το 2009 με το Βραβείο Μπότση, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Το 2004 χαρακτηρίστηκε από τον Παύλο Μάτεσι ο σημαντικότερος Έλληνας συγγραφέας της γενιάς του. Έχει γράψει έντεκα βιβλία, μεταξύ των οποίων τα μυθιστορήματα Νέρων – Εγώ, ένας θεός, που εκδόθηκε με επιτυχία στην Ιταλία, και Η Χορεύτρια του Διαβόλου, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός και μεταφράστηκε στα τουρκικά. Από τις Εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορεί επίσης το μυθιστόρημά του Όταν θα δεις τη θάλασσα. Το 2008 ο Στέφανος Δάνδολος συμπεριλήφθηκε στην Παγκόσμια Ανθολογία Νέων Συγγραφέων, με αφορμή το Young Writers World Festival, που πραγματοποιήθηκε στη Νότια Κορέα. Το Ιστορία Χωρίς Όνομα είναι το δέκατο μυθιστόρημά του.