Άγιοι Θεόδωροι Νέας Σμύρνης: O κρυμμένος ναός και το αρχαίο πηγάδι (ΕΙΚΟΝΕΣ)

(της Ελένης Γρηγοριάδου) Στην Νέα Σμύρνη υπάρχει  ένας  και  μοναδικός  χώρος  με  ιστορικό‐αρχαιολογικό  ενδιαφέρον, κρυμμένος από τα μάτια των περαστικών μέσα σ’ ένα σύμπλεγμα από οικόπεδα, κοντά στο γήπεδο του Πανιωνίου. Πρόκειται για τον παλαιοημερολογίτικο ναό των Αγίων Θεοδώρων. Βρίσκεται επάνω σε κατάλοιπα αρχαίου ναού, από τα μέσα του 19ο αιώνα, και είναι πρώτος ναός που ανεγείρεται στην Νέα Σμύρνη. Ένας χώρος που καθιστά την περιοχή εν δυνάμει  πόλο έλξης. 

Την εξωτερική είσοδο του Ναού κοσμεί μια καλαίσθητη πέτρινη βρύση, περίτεχνα διακοσμημένη με εντοιχισμένες μαρμάρινες πλάκες με ανάγλυφο διάκοσμο και  μνημειακού χαρακτήρα επιγραφή, που αναφέρεται στους δωρητές.

Την βρύση αυτή την έφτιαξαν οι: Γιώργης Τατάκης, Ηλίας και Θόδωρος  Κατζιλιέρης, Γιάννης Βεδεράκης, Κώστας Δημόπουλος, Ανδρέας Γαλανάκης, και o Δήμαρχος Μπάμπης Μπεχλιβανίδης, τον Οκτώβρη του 1982, Εφημερεύοντος Αρχιμ. Παγκρατίου «ΓΙΑ ΝΑ ΞΕΨΙΨΑΝΕ ΟΙ ΟΔΟΙΠΟΡΟΙ ΚΑΙ ΤΑ ΠΟΥΛΙΑ»

 Μεγάλη σημασία έχει το γεγονός ότι από τον ευρύτερο χώρο περνούσε η Φαληρική Οδός , ένας σημαντικός αρχαίος δρόμος που ένωνε την Αθήνα με το Φαληρικό όρμο. Σ’ αυτή τη διαδρομή σημαντικός σταθμός ήταν η περιοχή των Αγίων Θεοδώρων καθώς σύμφωνα με τους ερευνητές Α. Αρβανιτόπουλο και Κ. Μπίρη, τοποθετείται  ο βωμός στο “Αγνώστω Θεώ” που αναφέρει ο Παυσανίας στο έργο του ΑΤΤΙΚΑ .

…το πηγάδι στην άκρη του οικοπέδου …. «. . . βωμοί δε θεών τε ονομαζομένων Αγνώστων»  (Αττικά 1.1.4). Αναφορά κάνει και ο Ευαγγελιστής Λουκάς (Πράξεις 17:23), ότι δηλ. ο Απόστολος Παύλος είδε στην Αθήνα βωμό αφιερωμένο στον Άγνωστο θεό.

Στην περιοχή αναφέρεται και αρχαίο πηγάδι όπου ξεδιψούσαν οι οδοιπόροι από το Φάληρο προς την Αθήνα. Μάλιστα πλησίον του ναού υπάρχει μέχρι σήμερα  ένα πηγάδι όπου πολλοί λένε ότι είναι από την αρχαία εποχή.

Η ημέρα των Αγίων Θεοδώρων γιορτάζεται πάντα μέρα Σάββατο και συγκεκριμένα το Σάββατο της πρώτης εβδομάδος των Νηστειών, που είναι γνωστό και ως ψυχοσάββατο των Αγίων Θεοδώρων. Φέτος εορτάζεται στις 23/3.

Ψάχνοντας μέσα από το διαδίκτυο πληροφορίες σχετικα με «τω αγνώστω Θεώ η Άγνωστο θεό» ανακάλυψα ότι έχει χυθεί πολύ μελάνι από διακεκριμένους ιστορικούς για ν’ αναλυθεί αυτή η έννοια. Παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα από την εξαιρετική έρευνα του κ. Βασδέκη Ν. Σταύρου: 

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΦΗΜΟ «ΤΩ ΑΓΝΩΣΤΩ ΘΕΩ»

«Τω αγνώστω θεώ». Η ιστορία αυτή φαντάζει αθώα. Πολύ απλή. Κατανοητή και ευκολοχώνευτη, ακόμα κι από παιδιά. Μας λέει πως όταν ο Απόστολος Παύλος πήγε να διδάξει στην Αθήνα τον λόγο του ενός «αληθινού» και μοναδικού θεού (ο οποίος όμως ήταν ταυτοχρόνως και τρεις σ’ έναν: ο Χριστός, ο πατέρας του και το άγιο πνεύμα), είδε μνημείο με επιγραφή που έλεγε «τω αγνώστω θεώ».

Σύμφωνα δε με την χριστιανική αντίληψη, από την πληροφορία αυτή συνεπάγονται τα εξής συμπεράσματα:

– Πρώτον, οι Αθηναίοι γνώριζαν κατά βάθος ότι οι θεοί στους οποίους πίστευαν ήταν ψεύτικοι. Κοντολογίς ότι ήσαν ειδωλολάτρες.

– Δεύτερον, επειδή μάλλον υπολόγιζαν ότι ο θεός ήταν ένας και μοναδικός, καλού κακού, του ανήγειραν μνημείο, για να τον τιμούν, παρ’ όλο που δεν τον είχαν ανακαλύψει ακόμα. Δηλαδή ήσαν μεν στραμμένοι προς την αλήθεια του μοναδικού και αληθινού θεού των Ιουδαίων αλλά με κλειστά τα μάτια. Έπρεπε λοιπόν κάποιος να τους τα ανοίξει. Και να που ήρθε το πλήρωμα του χρόνου! Το δε όνομα του οφθαλμίατρου; Απόστολος των εθνών Παύλος.

Όταν ο πρώην διώκτης αυτός του αληθινού θεού πίστεψε και άνοιξαν τα μάτια του, πόσο μάλλον θα πίστευαν αυτοί οι οποίοι τον αναζητούσαν και δεν τον έβρισκαν. Για να καταπιεί κανείς το «ιστορικό» αυτό χάπι, το νερό μέσα στο ποτήρι του έπρεπε να λέγεται άγνοια και απάτη. Όταν δε η ιστορία ρίχνεται στην πυρά ή διαστρεβλώνεται, τότε το χάπι καταπίνεται άνευ υποβοηθήματος, Έτσι με ξερό λαρύγγι.

Κανένα άλλο ψεύδος ίσως δεν δηλητηρίασε τόσο θανάσιμα τις ψυχές των Ελλήνων όσο αυτό περί της δήθεν ειδωλολατρίας των προγόνων τους, σε συνδυασμό με το ψεύδος για τα όσα αφορούν στο μνημείο το αφιερωμένο στον άγνωστο θεό. Στις εγκύκλιες σπουδές του Νεοελληνικού κρατιδίου το δηλητήριο αυτό παρέχεται σε άφθονες ποσότητες από το δημοτικό σχολείο ακόμα.

Ρωμαϊκός βωμός, αφιερωμένος στον «άγνωστο θεό»

Ποια όμως είναι η αλήθεια; Ας την πληροφορηθούμε από δύο επιφανείς χριστιανούς.

Ο Έρασμος λοιπόν στο απολαυστικό βιβλίο του «Μωρίας Εγκώμιον», εκδ. ΗΡΙΔΑΝΟΣ 1972 Κεφ. 64 σελ. 145, αναφέρει μεταξύ άλλων: «… Αν πρέπει να πιστέψουμε τον άγιο Ιερώνυμο … ο άγιος Παύλος, διαβάζοντας τυχαία την επιγραφή ενός μνημείου στην Αθήνα, την άλλαξε για να έρχεται πιο καλά με όσα εκείνος έλεγε για την χριστιανική πίστη», σχόλ. στις πράξεις των Αποστόλων (17,23).

Προσέξτε παρακαλώ περί τι είδους αλλαγής πρόκειται: «Παράλειψε τις λέξεις που μπορεί να έβλαπταν την υπόθεσή του και κράτησε μόνο τις δύο τελευταίες – αγνώστω θεώ – και πάλι τις άλλαξε κομμάτι, γιατί ολόκληρη η επιγραφή έλεγε: ΤΟΙΣ ΘΕΟΙΣ ΑΣΙΑΣ ΕΥΡΩΠΗΣ ΚΑΙ ΑΦΡΙΚΗΣ ΘΕΟΙΣ ΑΓΝΩΣΤΟΙΣ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙΣ».

Και συνεχίζει: «Φαίνεται πως αυτό το παράδειγμα πιάσανε ν’ ακολουθούν τα παιδιά οι θεολόγοι. Ψαρεύουν απ’ εδώ κι απ’ εκεί τέσσερις-πέντε λέξεις, στην ανάγκη τις αλλάζουν το νόημα και το ταιριάζουν όπως τους βολεύει και στα κομμάτια αν αυτό που έρχεται πριν ή μετά δεν έχει καμμιά σχέση με το θέμα ή πάει κι αντίθετα. Και το κάνουν αυτό με τόσο πετυχημένη ξεδιαντροπιά που τους ζηλεύουν ακόμη κι οι νομικοί» μετάφρ. Στρατή Τσίρκα.

Εάν ο Έρασμος κοίταζε τους σημερινούς απόγονους των θεολόγων της εποχής του θα καταλάβαινε ότι η περιγραφή του αυτή καθόλου πλέον δεν επαρκεί, για να περιγράψει ούτε καν την μισή αλήθεια, για την επίδοσή τους στην απάτη (βλ. Θεολογία ή καλύτερα το χρέος της ανθρωπότητας προς τους Θεολόγους).

Ποια αλήθεια λοιπόν καταδιαστρέβλωσαν «τα παιδιά οι θεολόγοι»:

Οι Αθηναίοι τιμούν τους θεούς τους, τιμούν του θεούς των γειτόνων τους, όσους φυσικά γνωρίζουν, αλλά δεν τους αρκεί αυτό. Στήνουν μνημείο ακόμα και για όλους τους θεούς των τριών ηπείρων τους οποίους ούτε καν γνωρίζουν, για να δείξουν τον σεβασμό τους προς την παγκόσμια κοινότητα!!!