Ιωάννης Μπίστικας: Τι κάνουμε αν δεν έχουμε εμβολιαστεί για τη γρίπη

(Ιωάννης Μπίτσικας – Παθολόγος / Διαβητολόγος – Διδάκτωρ Ιατρικής Αθηνών)

Η γρίπη είναι οξεία ιογενής λοίμωξη του αναπνευστικού, που εξαπλώνεται εύκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο και  οφείλεται στον ιό της γρίπης.

Παρουσιάζει παγκόσμια κατανομή, προσβάλλει όλες τις ηλικίες και τα δύο φύλα. Στα εύκρατα κλίματα οι επιδημίες συμβαίνουν συνήθως το χειμώνα. Στην Ελλάδα η δραστηριότητα της εποχικής γρίππης αυξάνεται συνήθως τον Ιανουάριο και κορυφώνεται  το Φεβρουάριο και το Μάρτιο. Ήδη για τη φετεινή περίοδο βρισκόμαστε σε έξαρση.

Αποτελεί σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας.

Ο ιός της γρίπης διακρίνεται στους τύπους Α, Β και C. Οι δύο πρώτοι διακρίνονται σε υπότυπους.

Η νόσος μεταδίδεται  με αναπνευστικά σταγονίδια, που εκπέμπει ο άρρωστος με το βήχα ή το φτάρνισμα και με τα μολυσμένα χέρια. Ο στενός συγχρωτισμός ευνοεί  τη μετάδοση

Ο χρόνος επώασης είναι 1-4 μέρες, ενώ ο άρρωστος μεταδίδει τη νόσο 1 μέρα πριν την έναρξη των συμπτωμάτων και 5-7 μέρες μετά.

Η κλινική εικόνα χαρακτηρίζεται, στην τυπική της μορφή, από αιφνίδια έναρξη, με υψηλό πυρετό, επίμονο  βήχα, πονόλαιμο, καταρροή , μυαλγίες και αρθραλγίες.

Επιπλέκεται από πνευμονία, είτε από τον ιό, είτε  από πνευμονιόκοκκο.

Η γρίπη επιδεινώνει ήδη υφισταμένη χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ή βρογχικό άσθμα, σακχαρώδη διαβήτη, αλλά και καρδιακή ανεπάρκεια . Σπανιότερα εμφανίζονται νευρολογικές εκδηλώσεις.

Η προφύλαξη περιλαμβάνει μέτρα αναπνευστικής υγιεινής:

Βήχουμε και φταρνιζόμαστε σε χαρτομάντηλο, που απορρίπτουμε και αν δεν διαθέτουμε χαρτομάντηλο στα ρούχα μας, στον αγκώνα,αλλά ποτέ ελεύθερα στην ατμόσφαιρα ή στο χέρι!

Αποφεύγουμε το στενό συγχρωτισμό.

Πλένουμε καλά τα χέρια μας.

Δεν αγγίζουμε τα μάτια με άπλυτα χέρια.

Η ασφαλέστερη μέθοδος προφύλαξης όμως είναι ο εμβολιασμός!

Πρέπει να εμβολιάζονται όλα τα άτομα αυξημένου κινδύνου, που είναι:

• Άτομα ηλικίας μεγαλύτερης από 60 έτη,
• Εργαζόμενοι σε χώρους  υπηρεσιών υγείας,
• Παιδιά > 6μηνών και ενήλικες, που παρουσιάζουν ένα τουλάχιστον από τα παρακάτω νοσήματα:

ΧΑΠ ή Βρογχικό Άσθμα,

Καρδιακή Ανεπάρκεια,

Ανοσοκαταστολή (κληρονομική,επίκτητη,φαρμακευτική,μεταμοσχευμένοι),

Δρεπανοκυτταρική νόσο, άλλες Αιμοσφαιρινοπάθειες,

Σακχαρώδη  Διαβήτη, άλλα Μεταβολικά νοσήματα,

Χρόνια Νεφροπάθεια,

Νευρολογικά ή Νερομυϊκά νοσήματα,

• Έγκυες, Λεχωϊδες, Θηλάζουσες,
• Παχύσαρκοι με ΔΜΣ  > 40kg/m2,
• Παιδιά που παίρνουν μακροχρόνια ασπιρίνη,
• Άτομα που φροντίζουν παιδιά μικρότερα των 6 μηνών και άτομα με υποκείμενο νόσημα,
• Κλειστοί πληθυσμοί (εσωτερικοί σπουδαστές, τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων, στρατιώτες)
• Άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πουλερικά ( πτηνοτρόφοι, κτηνίατροι,σφαγείς κλπ).

Το εμβόλιο επικαιροποιείται κάθε χρόνο, γιατί ο ιός μεταλάσσεται εύκολα. Είναι ασφαλές. Συνταγογραφείται και χορηγείται δωρεάν.

Αντενδείξεις του είναι  η αλλεργία σε προηγούμενο εμβολιασμό και σύνδρομο Guillain Barre, που εκδηλώθηκε εντός έξι εβδομάδων μετά προηγούμενο εμβολιασμό

Γίνεται σε μία δόση, εκτός ειδικών περιπτώσεων, έγκαιρα, τον Οκτώβριο ή το Νοέμβριο, κάθε χρόνο. Αναβάλλεται επί οξείας νόσησης.

Διατίθενται αποτελεσματικά αντιϊκά φάρμακα. Χορηγούνται για θεραπεία, αλλά και για προφύλαξη ατόμων υψηλού κινδύνου, που ήλθαν σε επαφή με εργαστηριακά διαπιστωμένο κρούσμα γρίπης. Φυσικά, πρέπει να χορηγούνται με ιατρική συνταγή.

Συμπερασματικά:

• Βρισκόμαστε στην έξαρση της εποχικής γρίππης για φέτος.
• Όσοι δεν εμβολιάστηκαν έγκαιρα, πρέπει να εμβολιαστούν, έστω και τώρα!
• Έχει ιδιαίτερη σημασία η τήρηση των κανόνων υγιεινής που περιγράφτηκαν.
• Όποιος εμφανίζει ύποπτα συμπτώματα πρέπει να εξετάζεται από γιατρό.