ΚΕΠ Υγείας: Ένα ακόμη επικοινωνιακό τέχνασμα

(Γράφει ο Γιάννης Μπίτσικας – Ιατρός Παθολόγος – Διαβητολόγος )

Η ξένη τρόικα, αμέσως μετά την εγκατάσταση στη χώρα μας το 2010, στοχοποίησε ιδιαίτερα το κοινωνικό κράτος και τις δημόσιες δομές υγείας. Οι δαπάνες για την Υγεία μειώθηκαν σε επίπεδα απελπιστικά, δημιουργώντας συνθήκες ασφυξίας σε όλους τους χώρους: πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια υγεία, φαρμακευτική δαπάνη, πρόνοια. Στον χώρο της πρωτοβάθμιας υγείας, οι δομές του ΙΚΑ, που «μεταρρυθμίστηκαν» αρχικά σε μονάδες ΕΟΠΥΥ, αποδυναμώθηκαν σταδιακά και διαλύθηκαν με την τελειωτική «μεταρρύθμιση» του 2014 που γέννησε το θνησιγενές ΠΕΔΥ.

Το 2009 υπηρετούσαν συνολικά στις δομές που εντάχθηκαν στον ΕΟΠΥΥ περισσότεροι από 8.000 γιατροί, ενώ το 2013 ήταν περίπου 5.500. Από αυτούς εντάχθηκαν στο ΠΕΔΥ το 2014 περίπου 2.500, εκ των οποίων 850 προσωρινά, με ασφαλιστικά μέτρα. Η προκήρυξη για 900 επικουρικούς γιατρούς κατέληξε σε παρωδία, αφού έγιναν μόνο 161 αιτήσεις, κυρίως για την επαρχία.

Στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια υγεία (νοσοκομεία) η κατάσταση είναι ανάλογα τραγική λόγω δραματικών ελλείψεων σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, αλλά και σε πάσης φύσεως αναλώσιμο υλικό. Την κατάσταση που επικρατεί εκεί τη βιώνει καθημερινά όποιος έχει την ατυχία να βρεθεί στην ανάγκη να προστρέξει στα εξωτερικά ιατρεία ή να νοσηλευθεί σε κρατικό νοσοκομείο. Κοινή διαπίστωση όλων αυτών είναι ότι τα νοσοκομεία μας λειτουργούν ακόμη, όσο μπορούν, μόνο χάρη στον ηρωισμό και την αυτοθυσία των εργαζομένων.

Ως προς τη φαρμακευτική πολιτική, οι ασθενείς πληρώνουν περισσότερα για τα φάρμακα και τις διαγνωστικές εξετάσεις τους παρά τη μείωση των τιμών των φαρμάκων, γιατί αυξήθηκαν οι συμμετοχές, φανερές και κρυφές. Στην πλήρη κατάρρευση του κράτους πρόνοιας δεν θα αναφερθούμε καθόλου.

Στα σκληρά χρόνια των βάρβαρων «μεταρρυθμίσεων», οι γεννήσεις κατέληξαν να είναι λιγότερες από τους θανάτους ανά έτος (114.766 γεννήσεις και 109.084 θάνατοι το 2010 και 94.134 γεννήσεις και 111.794 θάνατοι το 2013. σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ), οι αυτοκτονίες αυξήθηκαν ως συνέπεια της αύξησης της συχνότητας (επιπολασμού) της κατάθλιψης (377 το 2010 έναντι 508 το 2012 – ΕΛΣΤΑΤ), ενώ επανεμφανίστηκαν λοιμώδη νοσήματα, που σχεδόν είχαν ξεχαστεί, όπως η φυματίωση. Να σημειωθεί εν προκειμένω ότι το Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ δεν εισήγε φυματίνη για μεγάλα χρονικά διαστήματα τα έτη 2013 και 2014.

Περιττό να αναφερθεί ότι υπάρχουν πλέον πολλά ανεμβολίαστα ή πλημμελώς εμβολιασμένα παιδιά με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη δημόσια Υγεία. Η δράση των «μεταρρυθμιστών» ήταν συντονισμένη, επίμονη και δυστυχώς απόλυτα αποτελεσματική: έφεραν τη χώρα σε κατάσταση ανθρωπιστικής κρίσης!

Έρχεται άραγε η λύση στα προβλήματα που μόνο συνοπτικά περιγράψαμε παραπάνω με τα ΚΕΠ Υγείας; Έρχεται άραγε η «ανάκαμψη» και στην Υγεία και δεν το έχουμε κατανοήσει; Στα ΚΕΠ Υγείας θα γίνεται αρχική επιλογή (screening) εκείνων που έχουν αυξημένο κίνδυνο για κάποιες νεοπλασίες (προστάτη, μαστού. παχέος εντέρου, τραχήλου της μήτρας και μελανώματος) και για δύο καρδιαγγειακά νοσήματα (στεφανιαία νόσο και ρήξη ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής).

Η περαιτέρω διερεύνηση των υπόπτων για κάποιο νόσημα και κυρίως η θεραπεία όσων διαγνωστεί ότι πάσχουν πού θα γίνει; Ποιοι γιατροί θα διαγνώσουν και ποιοι γιατροί θα θεραπεύσουν, ειδικά μάλιστα τα νεοπλάσματα, που θα χρειαστούν συνδυασμένη και επείγουσα αγωγή (χειρουργείο, ακτινοβολίες, χημειοθεραπεία); Πού θα γίνουν επειγόντως οι αορτοστεφανιαίες παρακάμψεις (by pass) σε όσους διαγνωστεί ότι τις χρειάζονται και πού θα χειρουργηθούν αμέσως όσοι διαγνωστούν με ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής έτοιμο να ραγεί; Ασφαλώς το ερώτημα δεν αφορά εκείνους τους λίγους πλέον που έχουν ακόμη τη δυνατότητα να προσφύγουν σε ιδιωτικά θεραπευτήρια.

Ο ΕΟΠΥΥ προβλέπει προληπτική ιατρική στον κανονισμό του και θα μπορούσε στις δομές του ΠΕΔΥ (πρώην ΕΟΠΥΥ) η πρόληψη να γίνει πιο οργανωμένα και πιο αποτελεσματικά. γιατί εκεί οι γιατροί δεν θα διερευνούσαν μόνο τα συγκεκριμένα νοσήματα, αλλά σφαιρικά το σύνολο των παραγόντων κινδύνου του κάθε πολίτη (σακχαρώδης διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση. λοιμώδη νοσήματα, λοιπές νεοπλασίες κ.λ.π).

Σημειωτέων ότι στις μονάδες του ΙΚΑ – ΕΟΠΥΥ (τώρα ΠΕΔΥ) εφαρμόζονταν με επιτυχία ανέκαθεν προγράμματα προληπτικής ιατρικής και υπάρχει πλούσια και πολύτιμη πείρα, που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να μεταφυτευθεί στα υπό συγκρότηση ΚΕΠ Υγείας. Γιατί πρέπει να παρεμβληθούν λοιπόν τα ΚΕΠ Υγείας, αντί να ενισχυθούν οι ισχνές πλέον δημόσιες δομές υγείας; Είναι άραγε επαρκής η δικαιολογία ότι το έργο συγχρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ και πρέπει να πάρουμε τα χρήματα;

Πρόσφατα (2.12.14) το γραφείο Τύπου του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (πρόεδρος ο κ. Γ. Πατούλης) προσπάθησε να καθησυχάσει την ανησυχία κάποιων ιδιωτών γιατρών μήπως θιγούν επαγγελματικά από τη δράση των ΚΕΠ Υγείας με ανακοίνωση που αναφέρει: «…οι πολίτες θα αναζητήσουν υπηρεσίες πρόληψης απευθυνόμενοι και στους συναδέλφους ιατρούς που διατηρούν ιδιωτικό ιατρείο. Ουσιαστικά ανοίγει’ μια νέα αγορά παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Κι από το ’άνοιγμα’ αυτό δεν βλάπτονται τα ιδιωτικά ιατρεία, αλλά ωφελούνται…». Ακόμη κι αυτή η προσπάθεια θα υπηρετήσει λοιπόν την ιδιωτική πρωτοβουλία;

Τι θα απογίνουν οι δράσεις των ΚΕΠ Υγείας άραγε, όταν το πρόγραμμα ΕΣΠΑ. που τα χρηματοδοτεί, τελειώσει, όπως όλα τα ανάλογα προγράμματα; Γιατί και με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν οι συγκεκριμένοι 14 δήμοι;

Πρόσφατα προκηρύχθηκαν οι θέσεις εργασίας για τα ΚΕΠ Υγείας. Για το υγειονομικό προσωπικό «οι απασχολούμενοι που θα προσληφθούν στους 14 δήμους θα απασχοληθούν για διάστημα πέντε μηνών με σύμβαση έργου», ενώ για το διοικητικό προσωπικό η διάρκεια της σύμβασής έργου θα είναι τρίμηνη. Για άλλη μια φορά οι εργαζόμενοι θα εκβιαστούν να αποδεχτούν απαράδεκτες εργασιακές συνθήκες μεσαιωνικού τύπου.

Συμπερασματικά, η ανθρωπιστική κρίση που βιώνει η χώρα μας, ιδιαίτερα στον τομέα της υγείας, δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με αποσπασματικά και ευκαιριακά μέτρα τύπου ΚΕΠ υγείας. Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις με κατεύθυνση την αναδιανομή των πόρων, την ενίσχυση των δημόσιων δομών υγείας, την έντιμη και λελογισμένη συνεργασία με την ιδιωτική πρωτοβουλία και την πλήρη υγειονομική κάλυψη όλων των ανασφάλιστων συμπολιτών μας. Αυτά βέβαια στην περίπτωση που ενδιαφερόμαστε για την ουσία του δραματικού προβλήματος της υγείας στη χώρα μας και όχι μόνο για την προβολή κάποιων, τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης και την κομματική εκμετάλλευση.

Αναδημοσίευση Άρθρου από την εφημερίδα Αυγή (Σάββατο, 13-12-2014)

*Ο Γιάννης Μπίτσικας είναι Ιατρός Παθολόγος – Διαβητολόγος και δημοτικός σύμβουλος Π. Φαλήρου με τη Ριζοσπαστική Αριστερή Κίνηση