Στην τελική ευθεία η νέα Παραλιακή
Τα πρώτα εργοτάξια έχουν λάβει θέσεις. Η διαμπερής κυκλοφορία στο εσωτερικό οδικό δίκτυο έχει διακοπεί και μεγάλα μηχανήματα συγκεντρώνονται στο σημείο. «Την περίοδο αυτή εκπονούνται οι μελέτες εφαρμογής (σ.σ. συγκοινωνιολογικές, υδραυλικές στατικές κ.ά.) και βεβαίως ξεκίνησαν οι πρώτες, προπαρασκευαστικές εργασίες», λέει ο Χρήστος Καπάταης, αντιπεριφερειάρχης Νοτίου Τομέα. Η σύμβαση ανάμεσα στην Περιφέρεια Αττικής, που χρηματοδοτεί ιδιοίς πόροις το έργο, και την κατασκευαστική εταιρεία Ακτωρ υπεγράφη στις 15 Μαΐου, με προθεσμία ολοκλήρωσης 21 μηνών. «Για έναν χρόνο, μέχρι το καλοκαίρι του 2018, θα κατασκευάζεται ο νέος δρόμος. Μόλις τελειώσει και συνδεθεί με τις λεωφόρους Κηφισού και Συγγρού, θα γκρεμιστεί η σημερινή υπερυψωμένη Ποσειδώνος και θα ξεκινήσουν τα αντιπλημμυρικά έργα», εξηγεί ο κ. Καπάταης.
Τα έργα
Ας θυμηθούμε όμως τα έργα που προβλέπει η μελέτη, την οποία εκπόνησε μεγάλη ομάδα Ελλήνων επιστημόνων με χρηματοδότηση από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος και την επίβλεψη του Ρέντσο Πιάνο. Τα έργα ανάπλασης του φαληρικού, λοιπόν, χωρίζονται σε τρεις φάσεις. Η πρώτη, που έχει πλέον ξεκινήσει, αφορά τα έργα υποδομής. Οπως εξηγεί η Ρούλα Ξαρχάκου, γενική διευθύντρια του έργου:
– Το κυριότερο έργο της α΄ φάσης είναι η μετατόπιση της λεωφόρου Ποσειδώνος μέχρι και 90 μέτρα προς τη θάλασσα, σε μήκος 1-1,2 χλμ., από τον ανισόπεδο κόμβο Συγγρού μέχρι τον κόμβο της λεωφόρου Κηφισού. Η «παραλλαγή», όπως την ονομάζουν οι μηχανικοί, δηλαδή η νέα λεωφόρος Ποσειδώνος θα βρίσκεται έως και 3 μέτρα χαμηλότερα από τη σημερινή, ενώ θα καλύπτεται με έναν τεχνητό λόφο σε δύο σημεία, 300 μέτρων έκαστος. Στόχος της κάλυψης είναι η αποκατάσταση της επικοινωνίας του Μοσχάτου και της Καλλιθέας με τη θάλασσα, την οποία σήμερα «κόβει» η λεωφόρος.
– Η γραμμή του τραμ θα απομακρυνθεί από τη σημερινή θέση της, ώστε να κατασκευαστούν τα αντιπλημμυρικά έργα και θα επανέλθει, χωρίς όμως να έχει πια υψομετρικές αυξομοιώσεις. Προκειμένου να μη διακοπεί η κίνηση του τραμ, θα κατασκευαστεί μια μικρή προσωρινή παράκαμψη.
– Θα αποκατασταθεί το δίκτυο πεζοδρόμων- ποδηλατοδρόμων, ενώ θα γίνουν τοπικού χαρακτήρα κυκλοφοριακές παρεμβάσεις.
– Στη θέση της σημερινής λεωφόρου Ποσειδώνος θα κατασκευαστεί ένα ξηρό κανάλι, το οποίο θα μπορεί να «πλημμυρίζει» σε περίπτωση καταιγίδων, λύνοντας το πρόβλημα που σήμερα αντιμετωπίζουν οι παρακείμενες περιοχές. Το ξηρό κανάλι θα είναι ένα μεταβατικό τοπίο, που θα θυμίζει μεσογειακό λόφο.
– Τα αντιπλημμυρικά έργα περιλαμβάνουν την αύξηση της παροχετευτικής ικανότητας του Ιλισού και μηχανισμό ανανέωσης των στάσιμων υδάτων στον Κηφισό.
– Τέλος, στο έργο περιλαμβάνεται και η δημιουργία μικρού βιολογικού καθαρισμού για τα όμβρια στον Ελαιώνα, το νερό του οποίου θα χρησιμοποιείται για τις αρδευτικές ανάγκες και τις τεχνητές λίμνες του φαληρικού όρμου. Οι σχετικές μελέτες δεν έχουν ακόμα οριστικοποιηθεί.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, το έργο θα πρέπει να παραδοθεί στις 15 Φεβρουαρίου 2019. Πόσο εφικτό είναι αυτό, όταν το χρονοδιάγραμμα έχει συμπτυχθεί κατά 6 μήνες και το κόστος στο μισό (η εταιρεία Ακτωρ προσέφερε έκπτωση 53,5% στον διαγωνισμό για να αναλάβει το έργο, από τα προϋπολογισμένα 150 εκατ. ευρώ στα 80,3 εκατ. ευρώ). «Το σφιχτό χρονοδιάγραμμα είναι το μεγάλο μας στοίχημα. Νομίζω όμως ότι έχουμε την εμπειρία, τη γνώση και την τεχνική ικανότητα τα καταφέρουμε», λέει η κ. Ξαρχάκου. «Γνωρίζουμε ότι το χρονοδιάγραμμα δεν αφήνει περιθώρια καθυστερήσεων. Εμείς από την πλευρά μας το παρακολουθούμε στενά και είμαστε αισιόδοξοι ότι όλα θα πάνε όπως έχουν συμφωνηθεί», εκτιμά ο κ. Καπάταης.
Χαμένες ευκαιρίες
Οταν στα τέλη της δεκαετίας του ’90 αποφασίστηκε ο Φαληρικός Ορμος να μετατραπεί σε ολυμπιακό πόλο, όλοι ήλπιζαν ότι θα μπορέσει να αναβαθμιστεί και να ενταχθεί στη ζωή της πόλης. Η περιοχή είχε αποκοπεί από τον αστικό ιστό ήδη από τη δεκαετία του ’70 λόγω της κατασκευής της σημερινής λεωφόρου Ποσειδώνος. Ομως το σχέδιο που διαμόρφωσε ο Οργανισμός Αθήνας ουδέποτε υλοποιήθηκε. Το 2010-2011 η υπόθεση της ανάπλασης αναγεννήθηκε, με το υπουργείο Περιβάλλοντος να σχεδιάζει ταυτόχρονη παράδοση με το Κέντρου Πολιτισμού. Το σχέδιο ανακόπηκε το 2013 από το υπουργείο Ανάπτυξης, που οραματιζόταν τη μετατροπή του σε λιμάνι κρουαζιέρας, με αποτέλεσμα να χαθεί το ΕΣΠΑ. Τελικά η έκταση παραχωρήθηκε το 2016 στην Περιφέρεια Αττικής, που ανέλαβε να προχωρήσει την ανάπλαση.