Το Παλαιό Φάληρο γιορτάζει τον πολιούχο και προστάτη της πόλης, Άγιο Αλέξανδρο

Το Παλαιό Φάληρο γιορτάζει τον πολιούχο και προστάτη της πόλης, Άγιο Αλέξανδρο, στις 30 Αυγούστου. Δείτε το πρόγραμμα:

Η εκκλησία του Αγίου Αλεξάνδρου 1918-19.
Η πραγματική ιστορία όπως δεν την γράφουν τα βιβλία.
Στα πρώτα σχέδια του 1885 ήταν η εκκλησία να κτιστεί στο κέντρο του τότε οικισμού στη πλατεία Ικάρων. Στα σχέδια του 1893 η εκκλησία και κεντρική πλατεία του οικισμού ήταν στη κορυφή του λόφου και δέσποζε σε όλο τον οικισμό με πανοραμική θέα προς όλη την θάλασσα εκεί όπου είναι σήμερα τα σχολεία Ναϊάδων και Αιόλου.
Το 1914 η Αγγελική Κοντοσταύλου κόρη του πολιτικού και δικαστικού Αλέξανδρου Κοντοσταύλου και της Καλλιόπης Κουντουριώτη γόνου της γνωστής παλιάς οικογένειας, αποφάσισε να δωρίσει το κεντρικό οικόπεδό της, σε όποιον αναλάμβανε να κτίσει ένα ναό αφιερωμένο στον Άγιο Αλέξανδρο προς τιμή του πάτερα της που λεγόταν Αλέξανδρος και είχε αποβιώσει από το 1909. Το έργο ανέλαβε να ολοκληρώσει μαζεύοντας χρήματα ο σύλλογος “Κτηματικός Σύνδεσμος ο Παλαιός Φάληρος”. Με τον όρο εκτός από το όνομα να κτισθεί ο ναός μέσα σε τρία χρόνια, και να εντοιχιστεί μαρμάρινη πλάκα και να μνημονεύονται τα ονόματα της δωρήτριας του πάτερα της και συζύγου της.
Στις 5 Ιουνίου το 1916 θεμελιώθηκε ο αρχικός παλαιός Ιερός Ναός ο μοναδικός με αυτήν την ονομασία, με είσοδο από Αγ. Αλεξάνδρου από τον τότε Πρίγκιπα και μετά βασιλέα Αλέξανδρο. Το 1918 αναγνωρίζεται η ενορία του Αγίου Αλεξάνδρου με Βασιλικό διάταγμα το Παλαιό Φάληρο του Δήμου Αθηναίων αποσπάτε από την ενορία της Καλλιθέας, και γίνεται νέα ενορία, με ενοριακό ναό τον Άγιο Αλέξανδρο. Σε τρία χρόνια βάσει του όρου που είχε βάλει η κα Κοντοσταύλου παραδόθηκε. Την πρώτη μικρή ξύλινη εκκλησία με είσοδο στην οδό Αλκυόνης, θα αντικαταστήσει άλλη μεγαλύτερη με είσοδο επί της οδού Αγίου Αλεξάνδρου και ένα καμπαναριό.
Το 1919, ανατέθηκε στον διακεκριμένο ζωγράφο και αγιογράφο Κωνσταντίνο Παρθένη η αγιογράφηση του ναού, φιλοτέχνησε μία σειρά φορητών εικόνων, εξαιρετικής τέχνης, σώζονται σήμερα πέντε μεγάλες και μερικές μικρές στην Ωραία Πύλη.
Ο τρίτος ακόμη μεγαλύτερος ναός που έχουμε ως σήμερα θα κτισθεί στα 1960 την εποχή του Πάτερ Ηλία Θεοχαρόπουλου. Ο ναός αυτός σε σχέδια του ακαδημαϊκού Λ. Κυδωνιάτη άρχισε να κτίζεται πάνω από τον παλαιό ο οποίος συνέχισε να λειτουργεί κανονικά ενώ κατεδαφιζόταν σταδιακά.
Tα εγκαίνια του σημερινού Ιερού Ναού έγιναν επί δημαρχίας Στέλιου Βλαχόπουλου στις 15 Οκτωβρίου 1972.
Iστορικό Άρθρο – Τεκμηρίωση από Δημήτρη Κακίτση.
Πηγή φωτογραφίας- Διαδίκτυο
Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνας-Έρευνα-Κείμενα-Χρονολόγηση-Τεκμηρίωση περιοχής και κτιρίων : Δημήτρης Κακίτσης. Μια φωτογραφία από την συλλογή – © Π.Φ.Κ. ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ Δ.Κ

Ο μεγάλος ναός του Αγίου Αλεξάνδρου στη γωνία των οδών Αγ. Αλεξάνδρου 14 και Αλκυόνης, αποτελεί τη μητρόπολη του Παλαιού Φαλήρου. Ηταν εντυπωσιακό οικοδόμημα και πολλοί ήταν εκείνοι που επεδίωκαν να παντρευτούν εκεί. Μεταξύ πολλών άλλων διακοσμητικών στοιχείων περιλάμβανε επτά φορητές εικόνες που φιλοτέχνησε το 1916 ο Κώστας Παρθένης με δαπάνη των Κοντοσταύλων. Ο ναός ξαναχτίστηκε σαράντα χρόνια αργότερα. Ο αρχιτέκτων Κυδωνιάτης (+2001) σχεδίασε έναν άκρως πρωτοποριακό ναό, ένα είδος ροτόντας, χωρίς κεντρικούς υποστηρικτικούς κίονες και πεσσούς. Οι αγιογραφίες του τέμπλου έχουν φιλοτεχνηθεί από τον ζωγράφο Γεωργαντά.

Η αγιογράφηση των τοίχων του έγινε από τους Ι.Δ Καρούσο και Κ.Παντζή από τα Καβάσιλα έγινε με δαπάνη του Παύλου Αθανασιάδη. Επίσης η Αικατερίνη Αποστολάκη – Διαμαντοπούλου δώρισε πίνακες της για την οικονομική ενίσχυση της αποπεράτωσης του Αγ.Αλεξάνδρου. Δίπλα στον Άγιο Αλέξανδρο υπάρχει το παρεκκλήσι της Αγίας Φωτεινής που αγιογραφήθηκε από τον Κερκυραίο Γεράσιμο.