Βάρη: Η Ιταλική Πυροβολαρχία στην Οδό Υπάτης

(Του Κωνσταντίνου Βάσση -istoriodifisgr.wordpress.com) Η περιοχή της Βάρης έχει πλούσια ιστορία. Ένα σημαντικό κεφάλαιο αυτής είναι και ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Πάνω από την οδό Υπάτης υπάρχουν κρυμμένα οχυρωματικά έργα αυτής της εποχής και διαθέτουν τέσσερεις θέσεις πυροβολείων, χαρακώματα, αποθηκευτικούς χώρους πυρομαχικών και σημεία κάλυψης. Το πιθανότερο είναι ότι είχαν κατασκευαστεί από τους Ιταλούς, αφού υπάρχει χαραγμένη επιγραφή στη γλώσσα τους που αναφέρει την λέξη «REGISTEREMΟ». Κάτω και δεξιά από τη λέξη συνεχίζει με τα γράμματα και τον αριθμό «AM (9;)». Παρατηρώντας το ψηλότερο σημείο της επιγραφής υπάρχουν η ημερομηνία και τα αρχικά «192(2;) ή (3;) S. M.V. F.  8.BH». Κάποιοι γνώστες τέτοιων οχυρωματικών έργων της εποχής (και της γλώσσας) μας ανέφεραν ότι εδώ αναγράφεται η φράση «θα αντισταθούμε» και η ημερομηνία σχετίζεται με το φασιστικό ημερολόγιο το οποίο μέτραγε από την ημέρα που ανέλαβε την εξουσία ο Μπενίτο Μουσολίνι (1922 – 1943).

Επιπλέον βρήκαμε ένα αντικείμενο στους πρόποδες παρακείμενου λόφου (της Λαθούριζας). Το κομμάτι αυτό ανήκει στην ουρά μιας βελτιωμένης ρουκέτας (Μ6Α3) κατασκευασμένης το έτος 1943 και προέρχεται από Αμερικάνικο Bazooka M1. Αυτό έχει τη σημασία του καθώς φαίνεται πως το σημείο βάλλονταν από συμμαχικά στρατεύματα. Στο βραχώδες έδαφος της περιοχής με λίγη τύχη μπορεί κανείς να συναντήσει ίσως τα τελευταία σημάδια εποχών που σήμερα φαντάζουν μυθικές. Τα εναπομείναντα κομμάτια πυρομαχικών που ανακαλύπτουμε ανά καιρούς, εντείνουν ακόμα περισσότερο τις αναζητήσεις και τη δημιουργία μιας αφήγησης για το σημείο. Η φθορά του χρόνου και η ανθρώπινη παρουσία που ρυπαίνει με κάθε ευκαιρία τέτοιου είδους μνημεία τείνει να εξαφανίσει και τα τελευταία ίχνη τους. Το συγκεκριμένο έχει κάποια αξιόλογα ευρήματα και πρέπει να διασωθεί.