Παλαιό Φάληρο: Ο Ζωολογικός Κήπος και το Ενυδρείο 1902-1916 (ανέκδοτες φωτογραφίες)
Αφιέρωμα του Δημήτρη Κακίτση
Με το ξεκίνημα του νέου αιώνα ένα μεγάλο έργο θα υλοποιηθεί και θα βοηθήσει σημαντικά την ανάπτυξή του Παλαιού Φαλήρου.
Το 1896 ο καθηγητής Νικόλαος Γερμανός κατέθεσε μια ιδέα για την δημιουργία του Ζωολογικού κήπου.
Το σχέδιο υιοθετήθηκε από τον Πρίγκιπα Νικόλαο και υλοποιήθηκε από χρήματα κυρίως ομογενών και εθνικών ευεργετών, Γρηγορίου Μαρασλή, Νέστορα Τσανακλή, Γρίβα, Γ. Κανισκέρη, Ν. Λοΐζου, Εμ. Φραγκόπουλου, Π. Διαμαντίδη, Νικ. Τσιγαράδα, τους Δήμους Αθηνών και Πειραιά και πολλούς άλλους.
Με το Βασιλικό διάταγμα της καθορίζεται ο χώρος στα οικόπεδα όπου ήταν μέσα στα έλη του «Φαληρικού Αλιπέδου» ή «Phalerea Palus» η όλη παραχωρηθείσα έκταση εκτεινόμενη από την περιοχή του Ξυροτάγαρου, τον Βουρλοπόταμο (Αμφιθέα), ως την Λεωφόρο Συγγρού, ήταν 250 στρέμματα, ενώ ο ήδη περιτοιχισμένος χώρος ήταν μόλις 50 στρέμματα, αργότερα ο τοίχος αυτός θα αποτελεί τον περίβολο του Κ.Ε.Α.
Το μόνο κτίσμα που υπήρχε εκεί ήταν ένα η βίλα του Ανδρέα Συγγρού το σημερινό μουσείο Ιστορίας της Πολεμικής Αεροπορίας.
Ας ασχοληθούμε σήμερα με το τι περιείχε ο Ζωολογικός Κήπος και το Ενυδρείο.
Ακριβώς απέναντι από την στάση του τροχιοδρόμου στην είσοδο υπήρχε το ταμείο με τα εισιτήρια μιας δραχμής για τους μεγάλους και πενήντα λεπτά τα παιδικά.
Μετά την είσοδο υπήρχε κυλικείο και αμέσως μετά ένα καταπράσινο τοπίο με πλούσια βλάστηση ανάμεσα από φοίνικες, ευκαλύπτους, πεύκα, και ένα μικρό πάρκο με πολλά μικρά ανθοφόρα πολύχρωμα φυτά με λουλουδάτη λαμπρότητα που σχημάτιζαν το όνομα του.
Απέναντι ακριβώς το κτίριο των Γραφείων συναντάμε ένα μικρό ξύλινο κλουβί αληθινό κομψοτέχνημα μετακινούμενο με δυο Λεμούριους.
Δίπλα του στο μέσο μιας πλατείας ήταν το μεγάλο μεταλλικό εξάγωνο κλουβί με είκοσι Μαϊμούδες και Πιθήκους και πίσω τους άλλα δυο μικρά ξύλινα κλουβιά με Μπαμπουίνους.
Ένας χώρος περιφραγμένος150τμ. χωρισμένος σε έξι τμήματα με πολλά οικόσιτα πτηνά, ανάμεσα ξεχώριζε ο χώρος των Φασιανών και ιδίως οι πολύχρωμοι της Λαίδης Άμχερστ. Άλλο ένα μικρό ξύλινο κλουβί με άλλους δυο Λεμούριους.
Σε έναν άλλο χώρο με μικρά ξύλινα κλουβιά με σιδερένια χαμηλή περίφραξη μέσα στις ακακίες
κυκλοφορούσαν ελεύθερα τέσσερα Ελάφια, τέσσερες Στρουθοκάμηλοι, δυο Ζέβρες, μια Καμήλα, και μερικά Κατσικάκια.
Παραπλεύρως ήταν ένα μεγαλοπρεπές πυργοειδές κλουβί χωρισμένο εσωτερικά σε δυο τμήματα κατάλυμα για τις δυο Καμηλοπαρδάλεις και την μικρή γεννημένη εδώ, εξωτερικά υπήρχε σε ανοιχτό χώρο σιδερένια περίφραξη δυο μέτρων, για να περιφέρονται ελεύθερες προς θαυμασμό των επισκεπτών.
Δίπλα του ένα άλλο μεγάλο κλουβί με ανοιχτό χώρο αλλά περιφραγμένο για τους δυο Ελέφαντες.
Στο βάθος ήταν το μεγάλο πετρόκτιστο με κεραμοσκεπή κλουβί χωρισμένο σε πέντε τμήματα, με δυο Τίγρεις, δυο Λεοπαρδάλεις, τρεις Αρκούδες, με έναν Λέων μια Λέαινα και ένα μικρό γεννημένο εδώ.
Και στο βάθος ο μεγάλος μακρόστενος κεραμοσκεπής περίτεχνος περιστερώνας χωρισμένος σε επτά τμήματα και σε πολλά άλλα μικρότερα, με Πέρδικες, Τρυγόνια, Ορτύκια, Περιστέρια, Παπαγάλους, Κουκουβάγιες, όλα σπάνια από πολλές χώρες και πολλά άλλα.
Τον Μάιο του 1905 μετά από πολλές τεχνικές δυσκολίες εγκαινιάστηκε το ενυδρείο κοντά στην βίλα του Ανδρέα Συγγρού, με μια λιμνούλα βραχόκτιστη, με Πελεκάνους, λευκούς και μαύρους Κύκνους, Γερανούς, Πάπιες, Φώκιες, Χρυσόψαρα και άλλα υδρόβια πτηνά.
Όλα αυτά ήταν στο ξεκίνημα μετά πρόσθεσαν και παρά πολλά άλλα.
Σε άλλο αφιέρωμα θα σας γράψω για τα σχέδια, τα εγκαίνια, τους δωρητές, το τέλος του και πολλά άλλα.
Οι δε φωτογραφίες είναι σπάνιες, που απέκτησα πρόσφατα λίγο πριν πεταχτούν στα σκουπίδια, μικρό αλλοιωμένες χρωματικά από το πέρασμα του χρόνου, ορισμένες από αυτές τις κοινοποιώ για πρώτη φορά σε ψηφιακή μορφή, δυο από αυτές έχουν κυκλοφορήσει και σε καρτ ποστάλ δεν γνωρίζω πως. Και αρκετές από το © Περιοδικό η Εικονογραφημένη.
Πηγή Ιστορικού Υλικού: Αρχείο Δημήτρη Κακίτση.
Ψηφιακή Επεξεργασία Εικόνας & Ιστορική επιμέλεια – Δημήτρης Κακίτσης.
© All rights reserved: Παλαιό Φάληρο Καλαμάκι Αναμνήσεις.