Ηλιούπολη – “Aνιχνεύοντας την ποίηση του Νίκου Γκάτσου”

Αμοργός
Κι αν θα διψάσεις για νερό θα στίψουμε ένα σύννεφο
Κι αν θα πεινάσεις για ψωμί θα σφάξουμε ένα αηδόνι
Μόνο καρτέρει μία στιγμή ν’ ανοίξει o πικραπήγανος
N᾿ αστράψει o μαύρος ουρανός να λουλουδίσει o φλόμος.
Μα ήταν αγέρας κι έφυγε κορυδαλλός κι εχάθη
Ήταν του Μάη το πρόσωπο του φεγγαριού η ασπράδα
Ένα περπάτημα ελαφρύ σα σκίρτημα του κάμπου
Ένα φιλί της θάλασσας της αφροστολισμένης….
………………
Πόσο πολύ σε αγάπησα εγώ μονάχα το ξέρω
Εγώ που κάποτε σ” άγγιξα με τα μάτια της πούλιας
Και με τη χαίτη του φεγγαριού σ” αγκάλιασα και χορέψαμε μες στους καλοκαιριάτικους κάμπους
Πάνω στη θερισμένη καλαμιά και φάγαμε μαζί το κομμένο τριφύλλι
Μαύρη μεγάλη θάλασσα με τόσα βότσαλα τριγύρω στο λαιμό
τόσα χρωματιστά πετράδια στα μαλλιά σου
Νίκος Γκάτσος

Αντί προλόγου

….. Είναι για μένα πολύ ευχάριστη έκπληξη να διαβάζω ανάλυση αυτών των τραγουδιών και μάλιστα από τόσο νεαρούς μαθητές. Για μας αυτά τα τραγούδια ήταν η αναπνοή μας. Τ’ ακούγαμε μπορεί και όλη τη μέρα. Άλλοτε από το ραδιόφωνο κι άλλοτε από τους δίσκους. Ποτέ δεν είχα εγώ προσωπικά σκεφτεί, τί θα μπορούσα να πω για να αναλύσω ένα τέτοιο τραγούδι. Έτσι όταν διάβασα τα κείμενα των παιδιών ένιωσα ότι με παίρνουν από το χέρι για να μου δείξουν το οικείο σε μένα, ως καινούριο. Κι αυτό είναι πάντα πολύ ενδιαφέρον και γοητευτικό για τον ενήλικα. Τον κάνει να ξαναβλέπει τα πράγματα με καινούρια μάτια. Ειδικά όταν βρέθηκα μπροστά στη φράση: ” Όταν ακούω αυτό το τραγούδι δεν μου έρχονται πολλά συναισθήματα καθώς δεν έχω νιώσει ακόμα τα συναισθήματα που αυτό εκφράζει”. Αυτή η ειλικρίνεια είναι αφοπλιστική και δίνει το όριο της επικοινωνίας που μπορούν να έχουν οι γενιές μεταξύ τους. Άραγε πόσοι από μας τους μεγάλους έχουμε το σθένος να πούμε για τα ακούσματα των παιδιών: ” Αυτό το τραγούδι δεν μου γεννάει κανένα συναίσθημα γιατί δεν θα προλάβω να νιώσω ποτέ τα συναισθήματα που αυτό εκφράζει:”
Μπράβο λοιπόν στα παιδιά για την προσπάθεια και την υπομονή να σκύψουν πάνω στην κουλτούρα των γονιών και των δασκάλων τους. Και εύχομαι αυτό να αποτελέσει μια πρόκληση και για μας να αφουγκραστούμε με όσο γίνεται καθαρότερο αφτί τις ανάγκες και τα αιτήματα της αναπνοής των παιδιών…. Τα δικά τους τραγούδια… που κι αν, όπως σωστά προφήτεψε ο Γκάτσος, δεν έχουν τίποτα κοινό με τα δικά μας… σ’ αυτό σίγουρα δεν φταίξανε καθόλου τα παιδιά.
Με εκτίμηση και ευχές για καλή επιτυχία
Μάνια Παπαδημητρίου

Δυο λόγια για το πρόγραμμα της πολιτιστικής ομάδας
Επιλέξαμε να ασχοληθούμε με τον Νίκο Γκάτσο φιλοδοξώντας ότι μέσα από αυτή την ενασχόληση τα παιδιά θα αγαπήσουν την ποίηση αλλά και θα μάθουν να ερευνούν να αναλύουν και να συνθέτουν, να χτίζουν εντέλει την προσωπικότητά τους.
Οργανώσαμε το πρόγραμμα ως εξής: οι μαθητές-τριες της πολιτιστικής ομάδας κατάρτισαν φακέλους τους οποίους εμπλούτιζαν σε εβδομαδιαία βάση με το υλικό της μελέτης αλλά και των εργασιών τους πάνω στην ποίηση, τη στιχουργική αλλά και το μεταφραστικό έργο του Νίκου Γκάτσου. Κάθε Τρίτη, αμέσως μετά το σχολείο, γινόταν συγκέντρωση της πολιτιστικής ομάδας, η οποία ασχολείτο με τις εργασίες που είχαν αναλάβει οι μαθητές-τριες και που τις παρουσίαζαν στη συγκέντρωση της ομάδας. Ακολουθούσε συζήτηση και κάθε παιδί έλεγε την άποψή του, τις σκέψεις του και τα συναισθήματα που του γεννούσαν τα λόγια του ποιητή. Προσπαθήσαμε να δούμε το έργο του ποιητή παίρνοντας υπόψη το χώρο και το χρόνο της δημιουργίας του, διαφορετικά τα παιδιά δεν θα μπορούσαν να το προσεγγίσουν, καθότι δεν θα γνώριζαν τις επικρατούσες τότε συνθήκες. Στο τέλος γίνονταν οι προσωπικές χρεώσεις, αλλά και οι ομαδικές, για την εβδομάδα που ακολουθούσε. Τα παιδιά σταδιακά όλη τη χρονιά έγραψαν πάνω από σαράντα δικά τους σημειώματα για τραγούδια σε στίχους του ποιητή,
Στη συνέχεια παρακολουθήσαμε όλοι μαζί την θεατρική παράσταση που ανέβηκε από τη Μάνια Παπαδημητρίου σε θεατρική σκηνή της Αθήνας. Μετά την παράσταση συζητήσαμε με τη Μάνια Παπαδημητρίου αλλά και με την Αγαθή Δημητρούκα και την Έρη Ρίτσου για τον Νίκο Γκάτσο και το έργο του.
Στις 3 Απριλίου κάναμε ωριαία ραδιοφωνική εκπομπή σχολιάζοντας και παίζοντας τραγούδια στον 105 ,5 FM “Στο κόκκινο”.
Τέλος, στις 9 του Μάη επισκεφτήκαμε την Ασέα Αρκαδίας, που είναι ο γενέθλιος τόπος του ποιητή. Στην επίσκεψη αυτή είχαμε την τύχη να μας συνοδεύει η σύντροφος του ποιητή κυρία Αγαθή Δημητρούκα.
Επισκεφτήκαμε το σπίτι του ποιητή, το μνήμα του και το σχολείο όπου φοίτησε. Συζητήσαμε με την κυρία Δημητρούκα και με υπέργηρους συγγενείς και οικείους του Νίκου Γκάτσου, οι οποίοι μετέφεραν στους μικρούς μαθητές-τριες μας πολύτιμες μνήμες για τη ζωή και την προσωπικότητα του ποιητή. Στο τέλος όλοι μαζί απολαύσαμε το πανηγύρι του Άη Νικόλα των κάμπων, που εορτάζονταν την ημέρα της επίσκεψής μας στην Ασέα. Το μυαλό μας και η ψυχή μας γέμισε εικόνες και χρώματα και μουσικές πολύτιμες που θωρακίζουν συναισθηματικά όλους μας και κυρίως τα παιδιά, στις δύσκολες στιγμές που περνάμε.

Όταν πρότεινα στα παιδιά της πολιτιστικής μας ομάδας να ασχοληθούμε τη φετινή χρονιά με την ποίηση του Νίκου Γκάτσου, δε μπορούσα να φανταστώ αυτό που θα ακολουθούσε.
Πώς να φανταστεί κανείς ότι 13χρονα και 14χρονα παιδιά θα μπορούσαν να πουν τόσα πολλά πράγματα για τον ποιητή, να ξεκλειδώσουν τόσα συναισθήματα και να τα διαχειριστούν με υποδειγματικό τρόπο, να σκάψουν τόσο βαθιά μέσα τους, να αναζητήσουν βαθύτερες έννοιες και να βρουν αλληγορίες, που και για έναν ‘’ψαγμένο’’ ενήλικα θα ήταν δύσκολο. Ταυτόχρονα όμως να μη χάνουν τίποτα από την παιδικότητά τους, τη γοητευτική τους αφέλεια και το μαγικό τρόπο που μόνο αυτά έχουν και που με ασφάλεια μπορεί να σε οδηγήσει στην κάθαρση.
Όποιος βιώσει μια τέτοια εμπειρία, όποιος ζήσει τα παιδιά σε ένα τέτοιο κύκλο δραστηριότητας, μακριά από τη μονοτονία και το ‘’υποχρεωτικό’’ του μαθήματος, νιώθει πραγματικά μια εσωτερική πληρότητα, νιώθει ‘’άλλος’’ άνθρωπος.
Θέλησα να βάλω την ποίηση και τη μουσική στη ζωή τους και αυτά έβαλαν στη δική μου ζωή το όνειρο!
Ζούμε σε δύσκολες και σκληρές μέρες, τα παιδιά και το δημόσιο σχολείο είναι τα θύματα ενός τυφώνα που κυριολεκτικά σαρώνει στο διάβα του τα πάντα. Καθήκον μας είναι να αντισταθούμε, να υποστηρίξουμε με τη στάση μας και τα έργα μας το σχολείο που ονειρευόμαστε και που αξίζει να έχουν τα παιδιά μας.
Ένα σχολείο για τους πολλούς, όπου οι μαθητές δε θα εκπαιδεύονται, αλλά θα παιδεύονται, θα διαπλάθονται πνευματικά και ψυχικά για να γίνονται άνθρωποι ελεύθεροι, αυθεντικοί, με γνώση και κρίση και αγωνία απελευθέρωσης, γιατί όπως λέει κι ο Νίκος Γκάτσος:
“Αν κρατάς χρυσάφι πλούτη και φλουριά
δεν κατέχεις τι ‘ναι λευτεριά”
Eυγενία Σιούτη
Υπεύθυνη προγράμματος

Ευχαριστούμε μέσα απ’ την καρδιά μας την Αγαθή Δημητρούκα και την Μάνια Παπαδημητρίου για τη στήριξη και την πολύτιμη βοήθειά τους.Αγαπημένε μας κύριε Νίκο,
δεν υπάρχουν λόγια για να σου περιγράψουμε τα συναισθήματά μας, όταν ακούμε ή όταν διαβάζουμε τους στίχους που μας κληροδότησες. Όταν διαβάζουμε την Αμοργό ή το ματωμένο γάμο του Λόρκα, σε δική σου μετάφραση. Αυτά που γράφεις, ο τρόπος που τα γράφεις, η μελωδία που κουβαλούν από μόνα τους, όλα αυτά είναι πράγματα που πρώτη φορά συναντούμε, είναι θάλασσες και ορίζοντες που πρώτη φορά ανιχνεύουμε και μας συγκινούν μερικές φορές, μέχρι δακρύων. Έχεις ένα τρόπο να φτάνεις στα βάθη της εφηβικής μας καρδιάς και να βολεύεσαι εκεί μέσα, χωρίς ποτέ να μας γίνεσαι βάρος, έχεις βρει ένα μυστικό τρόπο να μας δείχνεις δρόμους άγνωστους και να μας οδηγείς σε σκέψεις και καταστάσεις συναρπαστικές.
Άλλοτε λυρικός και τρυφερός, μελαγχολικός και συγκινητικός, άλλοτε κεφάτος και παιχνιδιάρης, άλλοτε πάλι επιβλητικός και προφητικός και άλλοτε αιχμηρός και επικριτικός.
Θα μας πάρει χρόνια πολλά να σε γνωρίσουμε σε βάθος, να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε αυτά που θέλεις να μας πεις, αλλά τώρα που μπήκες σαν σίφουνας στη ζωή μας, αυτό δε μας φαίνεται ακατόρθωτο.
Κάνεις τα απλά πράγματα να φαίνονται μεγάλα και τα μεγάλα και σημαντικά να είναι στα μέτρα μας, στα μέτρα δηλαδή του ανθρώπου.
Μας ταξιδεύεις με μια ποίηση γεμάτη αρώματα και χρώματα, γεμάτη σκόνη αστρική και χώμα φρεσκοσκαμμένο, γεμάτη μουσική αλλά και αγάπη και περηφάνια και αρχοντιά και ηρεμία και γλυκύτητα και αξίες που κάνουν τον άνθρωπο πιο άνθρωπο, πώς να στο πούμε… να… μας κάνεις διαβάζοντάς σε να νιώθουμε και εμείς ξεχωριστοί .
Για όλα αυτά και για πολλά ακόμη που δεν μπορούμε να στα πούμε, σε ευχαριστούμε πολύ – πολύ και υποσχόμαστε να γίνουμε όσο πιο καλοί άνθρωποι μπορούμε, αφού αυτό είναι προϋπόθεση για να συνεχίσουμε να κάνουμε παρέα.
Υποσχόμαστε!
Η πολιτιστική ομάδα

Του ριζικάρη
Στους στίχους αυτού του τραγουδιού ο ποιητής απευθύνεται σ’ αυτόν που φτιάχνει τη ζωή και το ριζικό μας, τον ονομάζει με διάφορα ονόματα που εκπέμπουν όμως αγάπη, εμπιστοσύνη, σεβασμό και ευαισθησία και τον παρακαλεί να τον κάνει λουλούδι σ’ ακροποταμιά και να βάλει μέλι στ’ αγριοκύδωνα, δηλαδή να δώσει γαλήνη και γλύκα στον κόσμο. Αποκαλώντας τον ‘’χάρο’’, του αποδίδει την ολοκληρωτική εξουσία πάνω στους ανθρώπους και τη μοίρα τους. Αυτή η δύναμη, η εξώκοσμη και η μαγική, ξέρει όλα τα μυστικά της ζωής, αυτή τη δύναμη λοιπόν παρακαλεί, να μη σπάσει τον κύκλο της ζωής, να μη σβήσει ποτέ το πάθος που τον καίει για ζωή.
Βιβή Λυγερού

Το συγκεκριμένο ποίημα-τραγούδι μας ταξιδεύει στην Ανατολή και μας γεμίζει με χιλιάδες εικόνες και σκέψεις. Ο ποιητής έχει καταφέρει να θίξει πολλά από τα ζητήματα της δικιάς του εποχής που μας απασχολούν ακόμα και σήμερα, (αδικοχαμένες ζωές, πόλεμος, θάνατος, έρωτας κλπ). Κατά τη γνώμη μου, το ποίημα καταφέρνει να μας εντάξει στον κόσμο του, στον κόσμο που παρουσιάζει, κάνοντας με να αναλογιστώ την κατάσταση της κοινωνίας που ζούμε και δημιουργώντας μου ερωτήματα για το τι ακολουθεί, για τη μοίρα μου, για το ριζικό, για το μέλλον μου.
Αλεξάνδρα Σκλάβου

Φέρτε μου τη θάλασσα
“Φέρτε μου τη θάλασσα να την προσκυνήσω
φέρτε μου τον ήλιο της να προσευχηθώ
έθρεψα τα σπλάχνα σου, κύμα πελαγίσιο
με χιλιάδες μνήματα μέσα στο βυθό”
Ύμνος και ταυτόχρονα μνημόσυνο στη θάλασσα και στον χαμένο πατέρα, στον πατέρα που τόσο του έλειψε, στον πατέρα που κράτησε ζωντανό στη μνήμη του.
Τραγούδι αφιερωμένο σ’ όλα αυτά που στερήθηκε, που δεν έζησε, σπονδή ενός γιού στη θεά θάλασσα και μοιρολόι, ζωή και απώλεια μαζί.
Δημήτρης Ρήγας

Μάτια βουρκωμένα
Ο Νίκος Γκάτσος σ’ αυτό το τραγούδι αναφέρεται στην κοινωνική και οικονομική κατάσταση του Πειραιά και εκφράζει τα παράπονα των ανθρώπων του. Ο έρωτας όμως αψηφάει την φτώχεια και έτσι: έρωτας – φτώχεια 1-0. Το τραγούδι αυτό στέλνει ένα ελπιδοφόρο μήνυμα, που είναι άλλωστε και σκοπός της ζωής μας: η αγάπη. Στην αγάπη κάνεις και υπομονή και κουράγιο.
Έτσι και σήμερα που αντιμετωπίζουμε δύσκολες καταστάσεις, εξοπλισμένοι με αγάπη αλλά και ποίηση, θα βρούμε το κουράγιο να παλέψουμε για τη ζωή και την αξιοπρέπειά μας.
Δήμητρα Πάντου

Κεμάλ
Παρότι στο ποίημα του Νίκου Γκάτσου οι προσπάθειες του Κεμάλ πέφτουν στο κενό, ο Κεμάλ για μένα είναι νικητής, γιατί δεν παραιτήθηκε, δεν φοβήθηκε, αψήφησε τους κινδύνους και έμεινε άνθρωπος. Άνθρωπος που αγωνίζεται ακόμα και όταν όλοι και όλα είναι εναντίον του.
Ο κόσμος δε θ’ αλλάξει ποτέ, όσο δεν θα υπάρχουν άνθρωποι, που θα αγωνίζονται σαν τον Κεμάλ. Αν όμως υπάρξουν πιστεύω βαθιά ότι όλα θ’ αλλάξουν! Στο πρόσωπο του Κεμάλ βλέπω τον κάθε επαναστάτη, τον κάθε άνθρωπο που προσπαθεί με τα λιγοστά του μέσα, να αλλάξει τον κόσμο και να τον κάνει καλύτερο!!!

Ξανθίππη Σαπουντζή
Μη μου χτυπάς τα μεσάνυχτα την πόρτα
Ένα ερωτικό τραγούδι γεμάτο πόνο και θλίψη που μιλάει για μια πληγωμένη αγάπη, για μια απελπισμένη καρδιά, για ένα χωρισμό. Μέσα από τους στίχους αναβλύζουν κορυφαία συναισθήματα, η αγάπη φέρνει χαρά και ευτυχία, μπορεί όμως να φέρει και πόνο και απελπισία. Ο ποιητής αναδεικνύει τις εσωτερικές αντιθέσεις που γεννάει ένα τέτοιο έντονο συναίσθημα, το τέλος σε μια σχέση δεν γίνεται μελό, αλλά περιγράφεται με ανωτερότητα ψυχής, με ευγένεια και προπάντων με αξιοπρέπεια.
….αν μ’ αγαπάς
μη γυρίζεις πίσω
άσε να κρατήσω
τον πόνο συντροφιά…
τελικά φαίνεται ότι ο πόνος από αγάπη είναι πολύτιμο συναίσθημα!
Ιωάννα Σαμπαϊντά

Ο Ιρλανδός κι ο Ιουδαίος
Το τραγούδι αυτό έχει εκτελεστεί πρώτη φορά από τον Γιώργο Ρωμανό με μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και στίχους του Νίκου Γκάτσου. Ακούγοντας το τραγούδι αυτό οι πρώτες σκέψεις που μας έρχονται στο μυαλό είναι ότι καμία κατάσταση στη ζωή δεν διαρκεί για πάντα. Αυτό πηγάζει μέσα από την παράθεση αντίθετων εννοιών και καταστάσεων, όπως η αρχή και το τέλος, η χαρά και η λύπη, η ζωή και ο θάνατος.
Οι δύο φίλοι ξεκινώντας το ταξίδι τους για ένα χαρούμενο γεγονός όπως είναι ο γάμος, καταλήγουν λυπημένοι αντικρίζοντας το θάνατο. Αυτό έρχεται σε απόλυτη αρμονία με την αντιθετική επιγραφή στην πύλη ‘’Τέλος και Αρχή.’’
Ανδρέας Παπασπυρόπουλος

Τα ψεύτικα τα λόγια
(Μάνα μου Ελλάς)
Εδώ ο ποιητής μιλάει για την Ελλάδα, όπου ο καθένας κοιτάει το δικό του συμφέρον. Αντί να θαυμάζει και να προσπαθεί να μιμηθεί την Αρχαία Ελλάδα, στον τρόπο σκέψης και ζωής της, το μόνο που κάνει είναι να υπερεκμεταλλεύεται ένα ένδοξο παρελθόν. Οι αρχαίοι Έλληνες ήξεραν να αγαπούν την ζωή και είχαν όρεξη για μάθηση και τέχνη. Στις μέρες μας, οι άνθρωποι νοιάζονται αποκλειστικά και μόνο για τα πλούτη. Δυστυχώς όμως όχι για τα πλούτη της ψυχής αλλά τα προσωρινά, τα φθαρτά. Κάποτε, η Μητέρα μας, η Ελλάδα, κάθισε σε έναν ολόχρυσο θρόνο, φαίνεται όμως ότι τα λαμπερά διαμάντια στον θρόνο την τύφλωσαν.
Δεν λειτουργούμε όλοι μαζί σαν μία ομάδα, σαν μία οικογένεια, αλλά ο καθένας κοιτάει πώς θα γίνει πιο πλούσιος από τον διπλανό του. Ο ποιητής εκφράζει τα συναισθήματα ενός ανθρώπου, από εκείνους που έχουν ανακαλύψει, πως η κατάσταση, την οποία βιώνουμε, καταστρέφει τον πολιτισμό μας και εμάς τους ίδιους.
Επίσης, εκφράζει την τεράστια αγάπη του για την Ελλάδα, μα ταυτόχρονα το πόσο αυτή η αγάπη τον πονάει και τον αδικεί. Πολλές φορές όταν αγαπάμε κάποιον και είμαστε δεμένοι μαζί του, όταν πληγώνεται εκείνος πληγωνόμαστε κι εμείς. Όταν όμως εκείνος που μας πληγώνει, είναι εκείνος που αγαπάμε, τότε είναι διπλό το χτύπημα και πιο βαθύ.
Συνήθως η πατρίδα δρα σαν μητέρα μας. Μας γεννά, μας μεγαλώνει, μας φροντίζει, μας αγαπά, μας μορφώνει και όταν είμαστε έτοιμοι να σταθούμε μόνοι μας, της επιστρέφουμε πίσω την αγάπη που μας έδειξε. Δυστυχώς όμως εδώ οι ρόλοι χαλάνε. Η μητέρα μας είναι ψυχρή και ακόμα κι αν μας παρέχει φροντίδα και μόρφωση δεν μας παρέχει το σημαντικότερο: την αγάπη που πρέπει να της επιστρέψουμε…..
Ιωάννα Σαμπαϊντά – Αλέξης Καραμπάτσης

Στο Λαύριο γίνεται χορός
Ο καθένας θα μπορούσε να δώσει διαφορετική ερμηνεία στο τραγούδι. Κατά την γνώμη μου, μέσω του τραγουδιού εκφράζεται το παράπονο. Ενώ στο Λαύριο έχουν γάμους και χαρές, στο μέρος που βρίσκεται ο ποιητής κυρίαρχα συναισθήματα είναι το παράπονο και η απογοήτευση. Η αντίθεση αυτή των συναισθημάτων: της χαράς και της θλίψης τονίζουν ακόμα περισσότερο το παράπονο. Ο ποιητής περιμένει. Περιμένει το άλλο του μισό, την αγάπη, την χαρά……
Κι όμως ενώ στο Λαύριο κάποιος “τυχερός” χαίρεται εκείνος πρέπει να υπομείνει την μοναξιά. Το τραγούδι είναι ο τρόπος που διαλέγει για να εκφράσει τα συναισθήματά του. Μα βέβαια, γιατί να είναι κάποιος άλλος “τυχερός” και όχι εγώ; Γιατί όταν ίσως εγώ είμαι ο “τυχερός”, να υπάρχει κάποιος άλλος, που να είναι μόνος; Μα δεν είναι όλα τόσο σκούρα και μονότονα, δεν υπάρχει νύχτα χωρίς μέρα, δεν υπάρχει μέρα χωρίς νύχτα.
“Μια σπίθα ανάβει
μέσα απ” τη σβησμένη πυρκαγιά
Κι είναι κερί που καίει τη νύχτα
μπρος στην Παναγιά.”
Ενώ όλα φαίνεται να έχουν χαθεί, η σβησμένη πυρκαγιά αναζωπυρώνεται, οι ελπίδες ξαναζωντανεύουν πιο δυνατές από πριν και ο πόθος για χαρά γίνεται ασταμάτητος και ατελείωτος. Η σβησμένη πυρκαγιά των ονείρων μας θα ξανανάψει ατελείωτες φορές εκτός και αν κάποιος ρίξει νερό, γιατί το βρεγμένο ξύλο δεν ξανανάβει……
Μα το μυστικό είναι πως ο μόνος που μπορεί να ρίξει νερό είμαστε εμείς και κανένας άλλος. Μόνο εμείς έχουμε το δικαίωμα να σβήσουμε οριστικά τα όνειρά μας και να τα ξεριζώσουμε, μα είναι γερά ριζωμένα στην ψυχή μας και ξεριζώνοντάς τα θα ξεριζωθεί και ένα μεγάλο μέρος της. Ίσως το μεγαλύτερο. Όσο και να μας έχει κυριαρχήσει η απογοήτευση, η πυρκαγιά των ονείρων μας θα σιγοκαίει. Ας μην διώξουμε λοιπόν τα όνειρά μας και ας αφήσουμε το κερί που καίει στην Παναγιά μέχρι να έρθει και η σειρά της δικής μας χαράς, γιατί θα έρθει, το θέμα είναι εάν θα το καταλάβουμε……
Αλέξης Καραμπάτσης

Νανούρισμα
Με πλημμυρίζουν αισθήματα ηρεμίας και γαλήνης. Θυμάμαι τα νανουρίσματα της μαμάς μου, όταν ήμουνα μικρή. Μια γλυκιά τρυφερότητα!
‘’Κοιμήσου φως της χαραυγής κι άστρο γλυκό τ’ Απρίλη’’!
Ύστερα έρχονται άλλες εικόνες, η Παναγία να σου χαμογελάει, ύστερα τα όνειρα γίνονται ελαφρά σαν σύννεφα!
Ύστερα και πάλι η γλυκιά φωνή της μαμάς …. ‘’Νάνι , νάνι’’
Μαρία Κωστάκου

Τ’ όνειρο καπνός
Η ερωτική απογοήτευση, οι στιγμές που παγώνουν και οι αναμνήσεις, είτε γλυκές είτε πικρές, κρύβονται μέσα σ’ αυτό το τραγούδι και μου προκαλούν συναισθήματα θλίψης και συγκίνησης. Μια στάλα νοσταλγίας σε συνδυασμό με αγάπη, ξεπηδούν απ’ το τραγούδι και στριμώχνονται βαθιά μες στην καρδιά μου, ανάμεσα σε χιλιάδες ακόμη συναισθήματα που φύτρωσαν μέσα της και που δεν μπορώ να τα βάλω σε σειρά.
Βιβή Λυγερού

Το τραγούδι της χαμένης Κυριακής
Ο ποιητής σ’ αυτό το τραγούδι προτρέπει να μη ψάχνουμε την ευτυχία μακριά, σε παραδείσους μακρινούς και σε άδειους ουρανούς. Διαπιστώνει ότι ο άνθρωπος δανείζεται φτερά και φτιάχνει όνειρα που δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν και αυτό ακριβώς συμβαίνει γιατί αυτά τα φτερά είναι δανεικά και όχι δικά του. Το φως το αληθινό δε μπορούμε να το βρούμε στο σκοτεινό κόσμο που ζούμε. Άρα ο καθένας μας πρέπει να βρει το φως σε αξίες, σε πρόσωπα και πράγματα κοντινά του, στην ποίηση, τον έρωτα, τη φιλία, στα αυθεντικά, στα αληθινά, όχι στα ψεύτικα και τα ματαιόδοξα.
Ξανθίππη Σαπουντζή

Γιαρέμ-γιαρέμ
Η λέξη ‘’γιαρέμ’’ είναι τούρκικη και σημαίνει αγαπημένος. Πιστεύω πως η λέξη αυτή δε μπήκε τυχαία στο στίχο. Ο βασιλικός, ο δυόσμος, του φεγγαριού τ’ αγιάζι και τόσες άλλες ωραίες εκφράσεις κρύβουν μέσα τους το ‘’γιαρέμ’’, που σημαίνει ότι όλα όσα λέει με το στίχο του ο ποιητής, είναι τα αγαπημένα, τα πολύτιμα του ανθρώπου. Αυτό το τραγούδι μου φέρνει ωραίες σκέψεις στο μυαλό, σκέψεις που με κάνουν να νιώθω περήφανη για τον τόπο μου. Από τις μυρωδιές του και τις ομορφιές του παίρνουμε δύναμη και κουράγιο στις δύσκολες στιγμές.
Αθηνά Ντρέκου

Ο Γιάννης ο φονιάς
Μέσα από τους στίχους, φαίνεται ο ρατσισμός που εισπράττουν πολλά άτομα, εξαιτίας κάποιων λανθασμένων ή όχι επιλογών τους και την αναγκαστική τους μεταφορά στο παρασκήνιο, λόγω της απομάκρυνσης τους από τον κοινωνικό τους περίγυρο. Το ποίημα-τραγούδι βγάζει μια μοναξιά, μια θλίψη και ίσως μια απελπισία που αρκετές φορές μας κάνει να σκεφτόμαστε τις προσωπικές μας εμπειρίες υποχρεωτικής απομόνωσης, είτε όταν εμείς είμαστε τα θύματα, είτε οι θύτες.
Αλεξάνδρα Σκλάβου

Αθανασία
Τα συναισθήματα που με κυριεύουν όταν ακούω αυτό το καταπληκτικό κομμάτι του Γκάτσου και του Χατζιδάκι, είναι η πεποίθηση πώς η ””Αθανασία”” είναι η μεγαλύτερη δύναμη, υπέρτερη ακόμη και του θανάτου. Ακούγοντας, λοιπόν, αυτό το τραγούδι μου γεννιέται η ελπίδα πως όλοι είμαστε ””αθάνατοι”” όχι στο σώμα, αλλά στην ψυχή. Κάθε άνθρωπος κρύβει μέσα του μια ””Αθανασία”” διαφορετική από τις άλλες, μια ‘’Αθανασία’’ ξεχωριστή. Διψασμένοι κροίσοι και ταπεινοί προσκυνητές παρακάλεσαν για “Αθανασία”, αλλά εκείνη δεν τους έδωσε. Ίσως γιατί η “Αθανασία” δεν δωρίζεται, κατακτιέται μόνο μέσα από αγώνες και θυσίες για την ζωή, ανδρώνεται μέσα από την προσωπική στάση του καθενός, από τα πεπραγμένα και το βηματισμό του σε τούτον δω τον κόσμο.
Αθανασία Πάντου

Νυν και αεί
Το ποίημα-τραγούδι αναφέρετε το μπλόκο της Κοκκινιάς τον Αύγουστο του 1944, στο οποίο με την κατηγορία ότι ήταν κομμουνιστές ή αντάρτες βασανίστηκαν και σκοτώθηκαν εκατοντάδες άντρες, γυναικόπαιδα κακοποιήθηκαν και περιουσίες καταστράφηκαν από τους Ναζί και τους βοηθούς τους, τους έλληνες δοσίλογους που φορούσαν μαύρες κουκούλες για να μην αναγνωρίζονται τα πρόσωπά τους και πρόδιδαν τους συμπατριώτες τους. Ο ποιητής θέλει να δείξει τη φρίκη του πολέμου, να μας προκαλέσει συναισθήματα φόβου, λύπης και απελπισίας, αλλά και μέσα από τους στίχους του να μας δώσει δύναμη να ριχτούμε στο πεδίο της μάχης (κυριολεκτικά και μεταφορικά) για τις ιδέες μας, να μην ξεχνάμε τα πιστεύω μας, γιατί ‘’νυν και αεί’’ (τώρα και για πάντα) ο κόσμος είμαστε εμείς, από όποιες τρικυμίες και φουρτούνες κι αν περάσουμε, από όσα λάθη και σωστά κι αν κάνουμε και γιατί πάντα, όσες φορές κι αν πέσουμε, πρέπει να βρούμε τη δύναμη να σηκωθούμε και να αντιμετωπίσουμε αυτό που μας φοβίζει ή μας κόβει τα φτερά.
Αλεξάνδρα Σκλάβου

Χάρτινο το φεγγαράκι
Όταν ακούω το υπέροχο αυτό τραγούδι πραγματικά ταξιδεύω στον κόσμο των ονείρων και ελπίζω σε ένα καλύτερο αύριο. Όπως όλοι γνωρίζουμε το φως της μέρας (ήλιος) και της νύχτας (φεγγάρι), είναι τα κύρια σύμβολα αισιοδοξίας και έρωτα. Για το λόγο αυτό λοιπόν κάθε φορά που ακούω αυτό το τραγούδι ταξιδεύω σε ένα καλύτερο και πιο δίκαιο κόσμο, όπου όλοι ζουν με τον έρωτα της ζωής τους!
Σπύρος Γρίλιας

Χοντρομπαλού
Όταν ακούω αυτό το τραγούδι συγκινούμαι και στεναχωριέμαι! Βλέπω τη μάνα Ελλάδα μεγάλη και κουρασμένη. Έχουν περάσει τα μεγαλεία της και έχει χαθεί η λάμψη των αρχαίων χρόνων, τότε που παρόμοιά της δεν υπήρχε… Παρ’ όλα αυτά νιώθω περήφανη για τη χοντρομπαλού που άντεξε τόσα πολλά!!! Τη σκλαβιά και τις αδικίες όχι μόνο από τους ξένους, αλλά και από τους ίδιους τους Έλληνες, οι οποίοι ενδιαφέρθηκαν μόνο για το δικό τους συμφέρον και όχι για το κοινό καλό. Θυμώνω στη σκέψη ότι οι θυσίες κάποιων που πραγματικά ενδιαφέρθηκαν πήγαν χαμένες.
Όμως αν όλοι εναντιωθούμε σε αυτά και σε αυτούς που καταστρέφουν τη χώρα μας, τότε όλες οι θυσίες θα ξυπνήσουν και τη μνήμη αλλά και τη συνείδησή μας και θα γίνουν παραδείγματα προς μίμηση. Βιαστείτε όμως, πριν η χοντρομπαλού χαθεί μια για πάντα!
Ελευθερία Μανδηλαρά

Χελιδόνι σε κλουβί
Το ποίημα – τραγούδι αναφέρεται στις διώξεις, τις φυλακίσεις, τις εκτελέσεις, τις εν ψυχρώ δολοφονίες των ανθρώπων, τις σκοτεινές νύχτες της κατοχής και των μαύρων χρόνων που ακολούθησαν. Ο ποιητής μας περνάει ένα αίσθημα απελπισίας και φόβου, κάνοντάς μας να αναλογιστούμε τη βαρβαρότητα εκείνης της εποχής. Προσωπικά μου δημιουργεί μια ανατριχίλα, καθώς αναλογίζομαι τη φρίκη εκείνων των χρόνων.
Που το πάνε το παιδί
χελιδόνι σε κλουβί…
…που το πάνε τι του λένε
και τ’ αδέλφια του το κλαίνε
Όσο θα υπάρχουν άνθρωποι με Άλφα κεφαλαίο, θα υπάρχουν και λύκοι που έχουν μάθει να ζουν στο σκοτάδι, για να καλύπτουν τις ανομίες τους και να σκορπούν το φόβο. Ας τους αψηφήσουμε!
Aλεξάνδρα Σκλάβου

Η μπαλάντα του ουρί
Το τραγούδι αυτό μου δημιουργεί ποικίλα συναισθήματα. Ο ρυθμός είναι μελαγχολικός, αλλά ταυτόχρονα ελπιδοφόρος. Από τη μια πλευρά φαίνεται ότι ο άνθρωπος που μιλά, αγαπά κάτι τόσο πολύ που δε μπορεί να το αποχωριστεί, από την άλλη όμως μπαίνει στον πειρασμό να πάει κάπου αλλού, ν’ αλλάξει ζωή. Βεβαία φαίνεται πως κάτι δυνατό τον κρατά, μια δυνατή αγάπη.
Ξανθίππη Σαπουντζή

Άσπρο περιστέρι
Όταν ακούω αυτό το τραγούδι δεν μου έρχονται πολλά συναισθήματα, καθώς δεν έχω νιώσει ακόμα τα συναισθήματα που αυτό εκφράζει. Κατά την γνώμη μου το τραγούδι αναφέρεται στον χαμό κάποιου προσώπου ή κάποιας ιδέας.
Πόνος, στενοχώρια και απώλεια εκφράζονται από ένα τόσο μικρό σε έκταση τραγούδι, αλλά μεγάλο σε περιεκτικότητα και βάθος. Ιδιαίτερα η αναφορά στον στίχο, ‘’Άσπρο περιστέρι μες την συννεφιά’’ και λαμβάνοντας υπόψη ότι το άσπρο περιστέρι είναι το σύμβολο της ελευθερίας, της ελπίδας και δεδομένου ότι η συννεφιά συμβολίζει μάλλον την πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στην χώρα μας την περίοδο που γράφτηκε το τραγούδι ( 1971), μας το αποδεικνύει αυτό.
Δημήτρης Κριεζής

Χάρτινο το φεγγαράκι
Το τραγούδι συνδυάζει το αγέρι, την θάλασσα και το πανέμορφο φεγγάρι, δηλαδή ότι πιο ποιητικό, ανεξήγητο και πραγματικά πανέμορφο στοιχείο της φύσης υπάρχει. Δυστυχώς, σήμερα οι άνθρωποι αδιαφορούν για το εσωτερικό και κοιτούν μόνο το εξωτερικό, το υλικό, το ψεύτικο. Η αγάπη είναι ότι πιο σημαντικό μπορεί να έχει ένας άνθρωπος στην σύντομη αυτή ζωή του και όπως λέει και το τραγούδι “Δίχως την δική σου αγάπη γρήγορα περνά ο καιρός”. Με αγάπη ο άνθρωπος απολαμβάνει, στο μέγιστο, κάθε μέρα-ώρα-δευτερόλεπτο της ζωής. Έχει στήριγμα στις άσχημες στιγμές και έχει έναν λόγο να χαίρεται παραπάνω στις όμορφες. Έχει μία ανεξήγητη μα και ανίκητη δύναμη, που μπορεί να τον στηρίξει όσο τίποτ” άλλο, γιατί πολύ απλά δεν είναι κατανοητό από το ανθρώπινο μυαλό, είναι κάτι παραπάνω, είναι μία αλήθεια, από τις λίγες.
Η ζωή μοιάζει με έναν οργανισμό που ο καθένας καλείται να ζωντανέψει με την αγάπη: όσο πιο πολύ την βάλει στην ζωή του τόσο πιο όμορφη, ζωντανή και πάνω απ” όλα αληθινή θα την κάνει. Όταν όμως στερεί αυτό το απίστευτο και μυστήριο πραγματικά συναίσθημα από αυτήν, τότε αλλοιώνεται και γίνεται ψεύτικος, όπως αναφέρεται και στο τραγούδι, γιατί νεκρώνει αυτό τον οργανισμό. Δίχως αγάπη, ο άνθρωπος είναι ένα ρομπότ, κάτι άδειο, κάτι τεχνητό.
Έτσι λοιπόν βιώνω εγώ το τραγούδι. Αισθάνομαι ότι χάθηκε η θέληση για αγάπη από την ζωή και τα πάντα φαίνονται ψεύτικα. Ακόμα και τα πιο ποιητικά, τα πιο μαγικά, τα πιο συνηθισμένα, μα ταυτόχρονα τόσο ασυνήθιστα……….
Αν με ρωτούσαν εάν πιστεύω πως ο Νίκος Γκάτσος τα σκεφτόταν όλα αυτά πριν αρχίσει να γράφει, θα απαντούσα αρνητικά. Αλλά έτσι είναι οι ποιητές, εκφράζονται από το ποίημα.
Αλέξης Καραμπάτσης

Ο εφιάλτης της Περσεφόνης
Έχοντας ακούσει αυτό το υπέροχο τραγούδι, έφτασα στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για την Περσεφόνη, της οποίας μέσα από τους στίχους, της προτείνεται να μην ξαναβγεί ποτέ στον κόσμο γιατί τα πράγματα έχουν πλέον αλλάξει. “Τώρα πετούν τα αποτσίγαρα οι τουρίστες και το καινούργιο παν να δουν διυλιστήριο’’, άμεσα από αυτούς τους στίχους φαίνεται ότι οι άνθρωποι δεν σέβονται το περιβάλλον και ότι η κοινωνία πηγαίνει όλο και χειρότερα, αυτό μου προκαλεί στενοχώρια καθώς και ένα μικρό παράπονο γιατί οι άνθρωποι να καταχρώνται την εξουσία που τους δίνεται .
Τέλος, εκεί που τώρα βρίσκουν άδεια κορμιά, σιδερικά, παιδιά και ελάσματα κάποτε ήταν θάλασσα και ο καθένας θαύμαζε την ομορφιά του τόπου. Τώρα όχι μόνο το περιβάλλον αλλά και η κοινωνία έχει καταστραφεί και οι άνθρωποι δεν σέβονται πια ο ένας τον άλλο. Αυτό φυσικά μου δημιουργεί ένα αίσθημα στενοχώριας, δεν υπάρχει πια η επικοινωνία του κόσμου όπως παλιά και οι άνθρωποι βάλθηκαν να καταστρέψουν και τους εαυτούς τους και τη φύση.
Δήμητρα Πάντου

Τα ψεύτικα τα λόγια
Είναι ένα λαϊκό τραγούδι που μιλάει με παράπονο για την Ελλάδα που δεν υπολογίζει κανέναν. Στο κομμάτι ο ποιητής λέει για την Ελλάδα, όπου ο καθένας κοιτάει το δικό του συμφέρον και αρκούμαστε στο ότι έχουμε τα αρχαία μνημεία και την ιστορία να μας κάνουν υπερήφανους, ενώ θα έπρεπε να νοιαστούμε για την παιδεία και την γνώση των νέων, για να προοδεύσουν αργότερα.
Είναι ένα εκπληκτικό τραγούδι, διότι μέσα από μερικούς στίχους δείχνει την κατάσταση της χώρας μας, με έναν τρόπο πολύ δυνατό, γεμάτο παράπονο και θλίψη. Η μουσική που έχει “ντύσει” το κομμάτι έχει πολύ συναίσθημα και σε συνδυασμό με τους στίχους βγαίνει ένα εκπληκτικό αποτέλεσμα. Ένα από τα αγαπημένα μου τραγούδια του Ν. Γκάτσου που με κάνει να σκέφτομαι για το μέλλον μου, αλλά και για τους ανθρώπους γύρω μου και τις δικές τους ανησυχίες.
Ιωάννα Σαμπαϊντά

Είχαμε περηφάνια
Το τραγούδι αυτό μου προκαλεί θλίψη και θυμό. Θλίψη για τη χαμένη περηφάνια ενός λαού, του δικού μου λαού, αλλά και θυμό για το χρόνο που κυλάει και χάνεται χωρίς να αντιστεκόμαστε!
Σπύρος Γρίλλιας

Η πίκρα σήμερα
Στο ποίημα αυτό ένας ερωτευμένος θρηνεί για την αγάπη που έχασε και του ζέσταινε τη ζωή. Η πίκρα του δεν έχει σύνορα και στο δράμα του συμμετέχει κι ο ουρανός με τη βροχή, που ενώνεται με τα δάκρυα του. Βραδιάζει και η αγαπημένη του δεν έρχεται κι εκείνος νιώθει πληγωμένος. Όμως δεν παύει να ελπίζει στην επιστροφή της. Το κλίμα αυτό της απογοήτευσης το υποστηρίζει εξαιρετικά και ο Χατζιδάκις με τη μουσική του.
Ξανθίππη Σαπουντζή

Αν θυμηθείς τ’ όνειρό μου
Το τραγούδι αυτό μου δημιουργεί πολύ θετικά και γλυκά συναισθήματα γιατί παρουσιάζει τον έρωτα και την αγάπη, με ευγένεια χαμένη στις μέρες μας. Καταλαβαίνω την προσμονή του ανθρώπου για τον αγαπημένο του. Παράλληλα με ηρεμεί, με γαληνεύει, μου προκαλεί μια εσωτερική χαρά. Τα συναισθήματα εναλλάσσονται με το στίχο και τη μουσική που εμένα προσωπικά με ταξιδεύουν σ’ ένα καλοκαιρινό τοπίο μιας άλλης εποχής.
Σοφία Μπάλα

Τ’ αστέρι του βοριά
Το τραγούδι αυτό μου δίνει την εικόνα ανθρώπων που φεύγουν από τον τόπο τους αναζητώντας καλύτερη τύχη. Αυτό προκαλεί πόνο τόσο σ’ αυτούς που φεύγουν όσο και σ’ αυτούς που μένουν πίσω.
Κέλυ Μαγνήσαλη

Μάτια βουρκωμένα
Το τραγούδι αυτό αναφέρεται πιο πολύ στον Πειραιά, το μεγάλο λιμάνι της Αθήνας. Μιλάει για τη φτώχεια του κόσμου που δε χάνει το κουράγιο του, μα προσπαθεί. Είναι ένα τραγούδι που μιλάει για την υπομονή και τον καημό πολλών ανθρώπων.
Αθηνά Ντρέκου

Τσάμικος
Ένα τραγούδι με επαναστατικό περιεχόμενο. Ακούγοντάς το νιώθω πολλά συναισθήματα να με πλημμυρίζουν. Πώς να ήταν άραγε η ζωή εκείνα τα χρόνια; Κατά τη γνώμη μου ήταν δύσκολα εκείνα τα χρόνια, όμως και σήμερα είναι πολύ δύσκολα. Οι άνθρωποι αγωνίζονταν για την ελευθερία τους, δεν άντεχαν άλλο τη σκλαβιά, αγωνίστηκαν και έτσι την αποτίναξαν, χαρίζοντας στους εαυτούς τους και στους απογόνους τους την ελευθερία.
Στην εποχή μας όμως κάνουμε κι εμείς αυτό που πρέπει; Δυστυχώς θεωρώ ότι πολλοί λίγοι είναι αυτοί που αγωνίζονται σήμερα και προσπαθούν για το κοινό καλό. Το τραγούδι αυτό και πολλά άλλα του Νίκου Γκάτσου μοιάζει να ‘ναι προφητικό. Αναρωτιέμαι αν θα μπορέσουμε κάποια στιγμή κι εμείς να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να μιμηθούμε τους προγόνους μας, να απελευθερωθούμε από το σκοτάδι που μας καταδιώκει.
Δημήτρης Ζήσης

Ο εφιάλτης της Περσεφόνης
Είναι ένα προφητικό αλλά και πολύ επίκαιρο τραγούδι, το οποίο σου δημιουργεί πολύ έντονα συναισθήματα, αφού και το θέμα για το οποίο μιλάει είναι από μόνο του πολύ σοβαρό και απασχολεί πολύ κόσμο. Επίσης φαίνεται έντονη η αντίθεση του χθες με το σήμερα. Το ότι ο ποιητής συμβουλεύει την Περσεφόνη να μη ξαναβγεί από την αγκαλιά της γης, μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε το πόσο άσχημη και τραγική είναι η κατάσταση και ο κόσμος στον οποίο ζούμε. Ακόμη μας κάνει να αναρωτηθούμε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε εμείς οι ίδιοι, για να βελτιώσουμε τον κόσμο και τη ζωή μας. Χρειάζεται να αντιδράσουμε γιατί πρέπει να ζήσουμε όπως εμείς θέλουμε και όχι όπως οι άλλοι αποφάσισαν πριν από μας για μας!
Σοφία Μπάλα

Η Παναγία των Πατησίων
Μέσα απ’ τους στίχους ζωντανεύουν τα βιώματα μιας όμορφης, με πολλά χαρίσματα κοπέλας, που όμως η ζωή ήταν σκληρή μαζί της. Ήρθε στον κόσμο μια εποχή που τα σπίτια ήταν φτωχικά και ‘’το γάλα ήταν όνειρο και παραμύθι η κρέμα’’. Γράμματα και αριθμούς δεν ήξερε, αυτό όμως δεν την εμπόδισε να κάνει όνειρα για μια καλύτερη ζωή. Η ζωή την πλούτισε με ομορφιά και καλλιφωνία, αλλά αυτά δεν έφταναν για να ευτυχίσει. Έτσι δεν άργησε να’ ρθει ο συμβιβασμός. Κι όμως αυτή η λαχτάρα της για ζωή έγινε προσφορά στους άλλους και δοτικότητα και έτσι όλοι της έλεγαν ‘’Εσύ θα γίνεις Παναγιά μια μέρα στα Πατήσια’’.
Βιβή Λυγερού

M’ ένα παράπονο
Όλα τα τραγούδια του δίσκου γράφτηκαν για την ταινία του Κώστα Καραγιάννη “Ένας μάγκας στα σαλόνια” με τον Γιάννη Βόγλη και τη Μέμα Σταθοπούλου. Στην ταινία ένας ψαράς ξελογιάζεται και παρατάει την αρραβωνιαστικιά του για τα μάτια μιας κακομαθημένης και πλούσιας Αθηναίας, που παίζει με την καρδιά του. Στην ταινία το τραγούδι αυτό ερμηνεύεται από το Μανώλη Μητσιά.
Ο ποιητής Νίκος Γκάτσος με απλά λόγια μας μιλά για περηφάνια και σοβαρότητα, για ανθρώπινες ηθικές αξίες, όπως το φιλότιμο, η μπέσα, ‘’αν είσαι άντρας με καρδιά’’, χωρίς να καταδικάζει, αλλά με μεγαλοψυχία και διάθεση συγχώρεσης, ‘’μ’ ένα χαμόγελο θα σε καλωσορίσω’’, κερδίζοντας την καρδιά μας, αφού όλοι μας έχουμε νιώσει το παράπονο για μια ανθρώπινη σχέση, για την κοινωνία, για τη ζωή.
Ένα από τα καλύτερα ζεϊμπέκικα που ακούγεται μέχρι σήμερα, που μας συγκινεί και μας μερακλώνει.
Αναστασία Μανδηλαρά

Με την Ελλάδα καραβοκύρη
Ακούγοντας, το τραγούδι αυτό του Γκάτσου μου γεννιούνται τα συναισθήματα πώς η Ελλάδα βρίσκεται πάντα στο προσκήνιο, ό,τι και να γίνει, όλοι θα ζηλεύουν τις ομορφιές της, τα καταπράσινα νερά των θαλασσών, τις υπέροχες αμμουδιές και τα νησιά της.
Εδώ, ο ποιητής κάνει παράκληση στο Άγιο Νικόλα να στρώσει τα πέλαγα με λουλούδια. Μπορούμε να το εκλάβουμε σαν ένα αντιπολεμικό μήνυμα παρ” όλο που το τραγούδι δεν μας δείχνει κάτι τέτοιο. Από το βαθύτερο όμως νόημα μπορούμε να πούμε πώς η ελπίδα αυτή μας γεννάει το συναίσθημα της ειρήνης, της ανακωχής των πολέμων μεταξύ των χωρών και βάζει πρότυπο απ” όλες τις χώρες την Ελλάδα που πάντα βρισκόταν, βρίσκεται και θα συνεχίζει να βρίσκεται στο προσκήνιο, όντας η χώρα με την μεγαλύτερη ομορφιά (κατά την γνώμη μου).
Δήμητρα Πάντου

Η Ιστορία του Κεμάλ
Το ποίημα και τραγούδι που αφηγείται τον αγώνα του νεαρού πρίγκιπα Κεμάλ σε μια προσπάθεια του να αλλάξει τον κόσμο, φανερώνει τη θλίψη του ποιητή για την κοινωνία που ζούμε, συναίσθημα που περνάει και στον αναγνώστη. Μοιάζει με ιστορία ή παραμύθι που λήγει με ένα άδοξο τέλος και με ένα παράπονο για τον αδιόρθωτο κόσμο. Παρόλη την απαισιοδοξία που βγάζει, ίσως θέλει απλώς να μας δώσει μια ώθηση, μια σπρωξιά, να μας κινητοποιήσει, ώστε να κάνουμε έστω και ένα βήμα μπροστά, στη δική μας πια προσπάθεια που έχει ως σκοπό να διορθώσει τη ζωή που ως τώρα ζούμε.
Αλεξάνδρα Σκλάβου

Χάρτινο το Φεγγαράκι
Ένα τραγούδι-ποίημα που δημιουργεί συναισθήματα αγάπης, τρυφερότητας αλλά και μελαγχολίας εξαιτίας της ανεκπλήρωτης επιθυμίας, του έρωτα της μιας πλευράς. Οι στίχοι του μας θυμίζουν καλοκαιρινά βράδια στις άδειες παραλίες, με τη δροσερή άμμο, με το φεγγάρι να καθρεφτίζεται στη θάλασσα και το μυαλό να αναλογίζεται και να ταξιδεύει στα περασμένα ξεθάβοντας αναμνήσεις.
Αλεξάνδρα Σκλάβου
Χάρτινο το φεγγαράκι…. αφιερωμένο σε όσους αγαπούν, ελπίζουν και ονειρεύονται. Ένα εκπληκτικό τραγούδι σε στίχους του Νίκου Γκάτσου με πολύ συναίσθημα να το διακατέχει και μια νότα ελπίδας αλλά και απογοήτευσης. Το κομμάτι έχει ως θέμα την αγάπη αλλά και την ελπίδα για αγάπη και πίστη. Χωρίς αγάπη ο κόσμος δεν είναι αληθινός, είναι ψεύτικος όπως ένα χάρτινο φεγγαράκι. Οι άνθρωποι προφανώς, επειδή δεν βρίσκουμε την αγάπη εύκολα όπως θα θέλαμε, φτιάχνουμε ψεύτικα αγαθά για να νιώσουμε πλήρεις και γεμάτοι από ψεύτικα συναισθήματα.
Ιωάννα Σαμπαϊντά

Κεμάλ
Από τους πρώτους στίχους νιώθω σαν να βρίσκομαι σε παραμύθι, έτσι τα συναισθήματά μου είναι ευχάριστα. Μετά από λίγους στίχους όμως νιώθω λύπη για τον Κεμάλ που κάνει τόσες προσπάθειες για ν’ αλλάξει τον κόσμο, χωρίς να τα καταφέρει και απόγνωση που δεν μπορώ να τον βοηθήσω. Όταν οι άρχοντες πιάνουν τον Κεμάλ, νιώθω απέχθεια για αυτούς και στεναχωριέμαι για τον αγωνιστή.
(ilioupolisonline.gr)